Υπεγράφη την Παρασκευή 20 Μαΐου 2016, στο Δημαρχείο, η συμφωνία συνεργασίας μεταξύ του Δήμου Θεσσαλονίκης και της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.
Στόχος της συμφωνίας είναι η κάλυψη 660 θέσεων υποδοχής προσφύγων (εκ των οποίων οι 600 σε μισθωμένα διαμερίσματα και οι 60 σε ανάδοχες οικογένειες) μέσα στο 2016.
Η υπογραφή της συγκεκριμένης συμφωνίας εντάσσεται στο πρόγραμμα δημιουργίας 20.000 θέσεων στη χώρα, για τη φιλοξενία υποψήφιων προς μετεγκατάσταση και άλλων αιτούντων άσυλο, και το οποίο χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Τη σύμβαση υπέγραψαν ο Δήμαρχος, Γιάννης Μπουτάρης και ο Αντιπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Ελλάδα, Philippe Leclerc, παρουσία του Δημάρχου Νεάπολης-Συκεών, Σίμου Δανιηλίδη, εκπροσώπων της ΧΑΝΘ και των ΜΚΟ PRAKSIS, ΑΡΣΙΣ, του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες (ΕΣΠ) και της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ), φορέων που απαρτίζουν το εταιρικό σχήμα, επικεφαλής του οποίου είναι ο Δήμος Θεσσαλονίκης.
Αναφερόμενος στη συμφωνία συνεργασίας με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, ο Δήμαρχος υπενθύμισε ότι αυτή αποτελεί το επιστέγασμα συνολικής και εντατικής προσπάθειες του Δήμου Θεσσαλονίκης να προετοιμάσει την πόλη για το ενδεχόμενο μαζικού εγκλωβισμού προσφύγων στην περιοχή από την άνοιξη του 2015, στο πλαίσιο της οποίας καταρτίστηκε σχέδιο έκτακτης ανάγκης για τη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης στην περιοχή, το οποίο περιλαμβάνει και ήδη ενεργές δομές στήριξης και φιλοξενίας του Δήμου Θεσσαλονίκης, όπως το Φιλοξενείο για τους Αιτούντες Άσυλο στην Τούμπα (το οποίο χρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων από το καλοκαίρι του 2015 ενώ η αρχική χρηματοδότηση είχε εξασφαλιστεί από το Ευρωπαϊκό Ταμείο για τους Πρόσφυγες), ή η δομή της οδού Σελευκιδών του προγράμματος μίσθωσης ξενοδοχειακών κλινών (που χρηματοδοτείται από το Open Society Foundation), αλλά και η προσωρινή εγκατάσταση προσφύγων στο λιμάνι, οι οποίοι πρέπει να ανακατανεμηθούν σε άλλες υφιστάμενες δομές φιλοξενίας όπου οι συνθήκες διαβίωσης είναι καλύτερες.
Όπως τόνισε ο Γιάννης Μπουτάρης, οι πρωτοβουλίες του Δήμου Θεσσαλονίκης στηρίχθηκαν με ενθουσιασμό και αυταπάρνηση από τις υπηρεσίες και τα στελέχη του, ενώ πλαισιώθηκαν από την πρώτη στιγμή με σειρά συνεργειών τόσο με τους όμορους δήμους Νεάπολης-Συκεών και Καλαμαριάς όσο και με τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών ΑΡΣΙΣ, PRAKSIS, Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, τη ΧΑΝΘ και την Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, διότι «είναι σαφές ότι μόνον με συνέργειες με τους πραγματικούς παίκτες του πεδίου τέτοιες προσπάθειες θα μπορούσαν να καρποφορήσουν», όπως τόνισε.
Αναφερόμενους στους πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο που θα φιλοξενηθούν προσωρινά σε μισθωμένα διαμερίσματα και σε ανάδοχες οικογένειες, ο Δήμαρχος σημείωσε ότι «θα πρόκειται για ανθρώπους που έχουν περάσει ελέγχους υγειονομικούς και ασφαλείας, γνωρίζουμε ποιοι είναι, τι έχουν ανάγκη και τι θέλουν. Και το λέω αυτό, γιατί ακούω διάφορους να αρχίζουν τις ξενόφοβες καταστροφολογίες ότι τάχα θα μας κολλήσουν αρρώστιες. Όμως η μέριμνά μας γι’ αυτούς δεν περιορίζεται μόνο στη στέγαση, αλλά καλύπτει τη σίτιση, την ένδυση, την ιατρική και ψυχοκοινωνική τους στήριξη, την τακτοποίηση των νομικών τους εκκρεμοτήτων, τη δημιουργική απασχόληση των παιδιών» διευκρίνισε ο Δήμαρχος.
Όπως εξήγησε ο ίδιος, η διάρκεια της συμφωνίας με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες είναι κατ’ αρχήν έως το τέλος της τρέχουσας χρονιάς, ωστόσο ήδη σχεδιάζεται η επέκταση της συμφωνίας για ολόκληρο το 2017. «Έτσι, θα μπορούσε να περιλάβει μεγαλύτερο αριθμό θέσεων, αλλά και τη δημιουργία ειδικών εγκαταστάσεων φιλοξενίας, ιδίως για ευάλωτα πρόσωπα, σε χώρους και εγκαταστάσεις ιδιοκτησίας του Δήμου», παρατήρησε.
Ο Γιάννης Μπουτάρης αναφέρθηκε στα οφέλη της τοπικής κοινωνίας από την υλοποίηση του προγράμματος προσωρινής φιλοξενίας προσφύγων και αιτούντων άσυλο σε μισθωμένα διαμερίσματα και σε ανάδοχες οικογένειες, τονίζοντας χαρακτηριστικά ότι «δεν ‘παίζουμε ανθρωπισμό για άλλους ενώ ο Έλληνας μέσα στην κρίση πεινάει’, όπως μας κατηγορούν κάποιοι» και υπογραμμίζοντας ότι «η εθνικιστική μιζέρια και ο κομπλεξισμός τυφλώνουν και δεν τους αφήνουν να δουν το προφανές. Ότι η συμφωνία αυτή, και η όλη εμπλοκή της χώρας μας στο προσφυγικό, τολμώ να πω, είναι και μια μεγάλη ευκαιρία». Ο ίδιος επισήμανε ότι η ευκαιρία αυτή έγκειται στη δημιουργία δομών συνεργασίας και εμπιστοσύνης για την πόλη, στις χρηματοδοτικές ροές που συνοδεύουν την ευρωπαϊκή πολιτική για τους πρόσφυγες και μπορούν να προσελκυσθούν, και στην τοπική οικονομία, με τις δυνατότητες απασχόλησης που ανοίγουν τόσο στο πλαίσιο του ίδιου του προγράμματος που προβλέπει την πρόσληψη σχεδόν 50 εργαζόμενων για την υποστήριξή του και τη μίσθωση περισσότερων από 100 διαμερισμάτων με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την τόνωση της κτηματαγοράς όσο και στην κοινωνική επιχειρηματικότητα και τους τομείς της εστίασης, της διατροφής, της ένδυσης και υπόδησης, του οικιακού εξοπλισμού, αλλά και των υπηρεσιών (νομικών, ιατρικών, ψυχοκοινωνικών, διερμηνείας και μετάφρασης). «Αλλά αν ούτε το βαθύ αίτημα του ανθρωπισμού ούτε η ανάγκη τόνωσης της οικονομικής ζωής της πόλης συγκινούν κάποιους, ας σκεφτούν τουλάχιστον ότι χωρίς πρωτοβουλίες σαν τη σημερινή οι πρόσφυγες θα γεμίζουν με εξαθλίωση τους χώρους της καθημερινότητάς μας», κατέληξε χαρακτηριστικά ο Δήμαρχος.
«Το πνεύμα της τοποθέτησης του Δημάρχου Θεσσαλονίκης είναι ακριβώς αυτό που χρειάζεται για να συνδράμουμε τους ανθρώπους που φεύγουν από τις εστίες τους κυνηγημένοι από τον πόλεμο», δήλωσε ο Εκπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Ελλάδα, Φιλίπ Λεκλέρκ, σημειώνοντας ότι πρέπει να εξασφαλίσουμε αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης για τους ανθρώπους αυτούς για κάποιο χρονικό διάστημα τόσο σε επίπεδο στέγασης όσο και σε επίπεδο λοιπών απαραίτητων υπηρεσιών. Ο ίδιος τόνισε ότι οι εταίροι του σχήματος του οποίου ηγείται ο Δήμος Θεσσαλονίκης είναι ήδη γνωστοί στην Ύπατη Αρμοστεία για τους Πρόσφυγες του ΟΗΕ καθώς ήδη συνεργάζεται με την ΑΡΣΙΣ, την PRAKSIS και το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, ενώ εξέφρασε την ικανοποίησή του για την ένταξη στο σχήμα της ΧΑΝΘ και της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και έδωσε συγχαρητήρια στους Δήμους Νεάπολης-Συκεών και Καλαμαριάς που μετέχουν στην προσπάθεια, επισημαίνοντας ότι ελπίζει ότι και άλλοι δήμοι θα ακολουθήσουν το παράδειγμά τους. «Με 46.000 πρόσφυγες στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή, είναι απαραίτητη η σύμπραξη όλων σε μια συλλογική προσπάθεια», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Λεκλέρκ.
Όπως είπε ο ίδιος, το πρόγραμμα της προσωρινής φιλοξενίας προσφύγων και αιτούντων άσυλο σε μισθωμένα διαμερίσματα και σε ανάδοχες οικογένειες υποστηρίζεται οικονομικά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και αφορά 20.000 θέσεις σε όλη τη χώρα, ενώ η συγκεκριμένη συμφωνία συνεργασίας με τον Δήμο Θεσσαλονίκης είναι η 7η που υλοποιείται στην Ελλάδα, δημιουργώντας μέχρι σήμερα περίπου 5.500 θέσεις προσωρινής φιλοξενίας. «Μέσα από το επιτυχημένο παράδειγμα της Θεσσαλονίκης ευελπιστούμε ότι και άλλοι δήμοι της χώρας θα πεισθούν να συνταχθούν με την προσπάθεια, ώστε να επικεντρώσουμε την προσοχή μας όχι πια σε παραδείγματα τύπου Ειδομένης και Πειραιά, αλλά στην καλή φιλοξενία των ανθρώπων της Θεσσαλονίκης», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Εκπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Ελλάδα.
Τις υπηρεσίες και τα στελέχη του Δήμου Θεσσαλονίκης για την προετοιμασία αλλά και για την υποστήριξη του προγράμματος ευχαρίστησε η Αντιδήμαρχος Κοινωνικής Πολιτικής, Καλυψώ Γούλα, τονίζοντας ότι η πρόταση της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες συνταιριάστηκε με τον σχεδιασμό του Δήμου Θεσσαλονίκης, που είχε ξεκινήσει από την άνοιξη του 2015 με τη συνεργασία των Δήμων Νεάπολης-Συκεών και Καλαμαριάς αλλά και με τη σύμπραξη των ΜΚΟ, με τις οποίες η δημοτική Αρχή είχε αναπτύξει στενή συνεργασία ήδη από το 2011 για τη δημιουργία και υποστήριξη κοινωνικών δομών για την αντιμετώπιση της φτώχειας, ενώ εξέφρασε την ικανοποίησή της για την συμμετοχή της ΧΑΝΘ και της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. «Είναι πολύ σημαντικό να ξεκινήσει άμεσα το πρόγραμμα διότι οι ανάγκες είναι μεγάλες. Επιθυμούμε να παρέχουμε αξιοπρεπείς και πολιτισμένες συνθήκες διαβίωσης για τους πρόσφυγες, ώστε να κρατήσουμε την ισορροπία ανάμεσα στην τοπική κοινωνία και τους νεοφερμένους και να αποφύγουμε τα ξενοφοβικά φαινόμενα. Στόχος μας είναι το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα και η ισορροπημένη συνέχεια της καθημερινότητας όλων», ανέφερε χαρακτηριστικά η Καλυψώ Γούλα.
«Σε κοινό βηματισμό με τον Δήμο Θεσσαλονίκης και τον Δήμο Καλαμαριάς αφήσαμε κατά μέρος σκέψεις και φοβίες, γιατί πιστεύουμε ότι είναι καθήκον μας πολιτισμικό, ανθρωπιστικό και κοινωνικό να συμβάλουμε στην ανθρώπινη διαβίωση των νέων συμπολιτών μας», δήλωσε από την πλευρά του ο Δήμαρχος Νεάπολης-Συκεών, Σίμος Δανιηλίδης. Υπενθύμισε ότι ο Δήμος Νεάπολης-Συκεών διαθέτει προηγούμενη εμπειρία από τη δεκαετία του ’90 όταν υλοποίησε το πρόγραμμα αναδοχής παιδιών από την Πρώην Γιουγκοσλαβία και οι πολίτες ανταποκρίθηκαν μαζικά. «Δεν πιστεύω ότι θα προκύψουν ρατσιστικά φαινόμενα, αλλά και αν προκύψουν, θα τα αντιμετωπίσουμε. Ελπίζω, όμως, με τον Γιάννη Μπουτάρη να καταφέρουμε να πείσουμε και άλλους δημάρχους, αν και δεν είναι εύκολο, γιατί νομίζω δεν τιμά ούτε τον πλανήτη, ούτε τον ΟΗΕ, ούτε την Ευρώπη ούτε και τη χώρα μας το φαινόμενο της Ειδομένης», κατέληξε ο κ. Δανιηλίδης.
Στην τελετή υπογραφής παρέστησαν από πλευράς Διοίκησης του Δήμου οι Αντιδήμαρχοι Οικονομικών, Γεωργία Ρανέλλα, Τουρισμού και Διεθνών Σχέσεων, Σπύρος Πέγκας, Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Κοινωνίας των Πολιτών, Νίκος Φωτίου και ο Γενικός Γραμματέας, Θωμάς Ψαρράς.
Παραβρέθηκαν επίσης ο Πρόεδρος και ο Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, Κωνσταντίνος Τσιτσελίκης και Ανδρέας Τάκης, ο Πρόεδρος της ΧΑΝΘ, Ιωάννης Σωσσίδης και τα στελέχη Αφροδίτη Λόλα, Βασίλης Ιωάννου, Αρίστη Τζώνη και οι εκπρόσωποι των ΜΚΟ PRAKSIS και ΑΡΣΙΣ, Άντζελα Κάτση, Στεφανία Πανταζή και Καλυψώ Τόττη, η επικεφαλής της δημοτικής παράταξης «Γειτονιές σε Δράση» και Πρόεδρος του Συμβουλίου Ένταξης Μεταναστών (ΣΕΜ) Ελεάννα Ιωαννίδου, ο επικεφαλής της δημοτικής παράταξης «Συμμαχία των Πολιτών», Αρμόδιος Στεργίου και η δημοτική σύμβουλος της παράταξης «Θεσσαλονίκη – Ανοιχτή Πόλη», Μαρία Αγαθαγγελίδου.
Το ιστορικό της Συμφωνίας
Στις 25 Οκτωβρίου 2015, η Ελλάδα και η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες δεσμεύτηκαν απέναντι στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για την υλοποίηση προγράμματος παροχής 20.000 θέσεων υποδοχής και προσωρινής στέγασης στην Ελλάδα. Το πρόγραμμα αφορά αιτούντες άσυλο (Asylum seekers) και υποψήφιους για μετεγκατάσταση από τη χώρα (Relocation scheme).
Στο πλαίσιο αυτό, ο Δήμος Θεσσαλονίκης, δεσμεύτηκε να υλοποιήσει ένα έργο για τις ανωτέρω ομάδες υπό τη μορφή ενοικιαζόμενης στέγης και υιοθέτησης οικογενειών προσφύγων από οικογένειες της Θεσσαλονίκης. Προκειμένου να γίνει πράξη ένα τόσο σημαντικό εγχείρημα, δημιουργήθηκε μια κοινωνική σύμπραξη με επικεφαλής εταίρο το Δήμο Θεσσαλονίκης και με εταίρους το Δήμο Νεάπολης-Συκεών, το Δήμο Καλαμαριάς, τη ΧΑΝΘ και τις ΜΚΟ PRAKSIS, ΑΡΣΙΣ, το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες (ΕΣΠ) και την Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ). Το εταιρικό σχήμα υποστηρίζεται από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας.
Ο Δήμος Θεσσαλονίκης αναλαμβάνει με το εταιρικό του σχήμα την κάλυψη 660 θέσεων υποδοχής, εκ των οποίων οι 600 σε μισθωμένα διαμερίσματα και οι 60 σε ανάδοχες οικογένειες, για το 2016.
Αναλυτικά στοιχεία για το έργο:
Α. Προβλέψεις για τους ωφελούμενους:
• Διαμονή έως και έξι (6) ωφελούμενων (ένοικων) ανά διαμέρισμα, με δυνατότητα εναλλαγής ανά τρεις μήνες
• Σίτιση και προμήθεια ειδών υγιεινής μέσω προ-πληρωμένων καρτών ή κουπονιών για σουπερ μάρκετ
• Υποστήριξη από εξειδικευμένο προσωπικό (διερμηνείς, κοινωνικούς επιστήμονες νομικούς, ιατρικό βοηθητικό προσωπικό κλπ.) για καθοδήγηση ωφελουμένων στη διαχείριση της καθημερινότητάς τους
• Παροχή καρτών μετακίνησης για τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς
• Ο Δήμος Θεσσαλονίκης αναλαμβάνει με τους εταίρους του, όποτε καταστεί απαραίτητο, να παρέχει κοινωνικές-ιατρικές υπηρεσίες
Β. Μίσθωση διαμερισμάτων
• Τα μισθωτήρια συμβόλαια που θα συνταχθούν, θα έχουν ως συμβαλλόμενο το Δήμο Θεσσαλονίκης (για 70 διαμερίσματα) το Δήμο Νεάπολης-Συκεών (για 20 διαμερίσματα) και το Δήμο Καλαμαριάς (για 10 διαμερίσματα) έως τις 31/12/2016. Η μίσθωση θα δηλώνεται στο TAXISNET με ανώτατο όριο το ποσό των 400 ευρώ. Για τον υπολογισμό του μισθώματος θα λαμβάνεται υπόψη η κατάσταση του διαμερίσματος, τα τετραγωνικά του μέτρα και παράμετροι, όπως η περιοχή και ο όροφος
• Στην περίπτωση που δεν ολοκληρωθεί ο αριθμός των διαμερισμάτων στα όρια των συγκεκριμένων Δήμων, τότε θα επεκταθεί η αναζήτηση στα όρια του πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης
• Προβλέπεται η πρόσληψη ατόμων που θα επιβλέπουν τις συνθήκες διαβίωσης των ωφελουμένων και την καλή κατάσταση των διαμερισμάτων ενώ θα τεθεί σε ισχύ Κανονισμός Διαμερίσματος
Γ. Εξοπλισμός & Υπηρεσίες διαμερισμάτων
Τα διαμερίσματα θα εξοπλιστούν με έπιπλα (κρεβάτια, τραπέζι, καρέκλες), οικοσκευή και λευκές συσκευές, ενώ στις ήδη επιπλωμένες κατοικίες θα καταγράφονται τα υπάρχοντα έπιπλα και ηλεκτρικές συσκευές για να επιστραφούν στον ιδιοκτήτη κατά τη λήξη της μίσθωσης
Δ. Στελέχωση έργου
Για την ικανοποίηση των αναγκών θα προσληφθούν 43 άτομα διαφόρων ειδικοτήτων