Σήμερα βάζουμε τα θεμέλια για μία νέα φιλοσοφία στη διαχείριση των απορριμμάτων,με έμφαση στο σεβασμό του ευρωπαϊκού και πλέον εθνικού δικαίου, με διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα της διαχείρισης και με έμφαση στην πρόληψη, στη διαλογή στην πηγή, την ανακύκλωση και την κομποστοποίηση
Πολιτική δέσμευσή μας η ανατροπή του σχεδίου των ΣΔΙΤ για τις 4 φαραωνικές μονάδες επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων
Άμεση ενεργοποίηση των ΟΤΑ στην κατάρτιση τοπικών σχεδίων διαχείρισης
Όσοι σήμερα μας εγκαλούν είναι οι ίδιοι που υποστηρίζουν τη διαιώνιση του χρεοκοπημένου μοντέλου
Μέχρι σήμερα εξέλιπε η πολιτική βούληση. Σήμερα όμως αυτή υπάρχει
Ο αγώνας που ξεκινάμε σήμερα είναι δύσκολος, με συναίσθηση όμως των ευθυνών μας απέναντι στους πολίτες αλλάζουμε τη ρότα και βάζουμε τις βάσεις για ένα νέο μοντέλο
Για ένα νέο μοντέλο διαχείριση απορριμμάτων για τους πολίτες, το περιβάλλον και τη ζωή μας
Το νομοσχέδιο του ΥΠΕΚΑ εκπονήθηκε εν κρυπτώ. Είναι ανεφάρμοστο και επιβαρύνει οικονομικά τους δήμους και τους πολίτες. Δεν προστατεύει το περιβάλλον και είναι αντίθετο προς τις ευρωπαϊκές κατευθύνσεις. «Τακτοποιεί» φωτογραφικά συμφέροντα
Το άρθρο 17 του νομοσχεδίου συνιστά απόπειρα της κυβέρνησης να κηδεμονεύσει την αναθεώρηση των ΠΕΣΔΑ.
Τέλος, η Περιφερειάρχης κάλεσε το σώμα να ζητήσει από το υπουργείο την απόσυρση του νομοσχεδίου, γιατί αυτό είναι: “Απαξιωτικό της τοπικής αυτοδιοίκησης, και νομοσχέδιο που πλήττει την αυτοτέλεια των ΟΤΑ”.
«Σήμερα, με την πρώτη ειδική συνεδρίαση για το θέμα της διαχείρισης των απορριμμάτων, βάζουμε τα θεμέλια για μια νέα φιλοσοφία» τόνισε η Περιφερειάρχης Ρένα Δούρου κατά την ομιλία της στο Περιφερειακό Συμβούλιο με θέμα την διαχείριση των απορριμμάτων. Η κ. Δούρου έκανε λόγο για μια φιλοσοφία η οποία στηρίζεται στις αρχές εκείνες που δεσμεύτηκε προεκλογικά η ίδια και τις οποίες περιέγραψε στην επιστολή της προς τους Δημάρχους και τα Δημοτικά Συμβούλια. «Μια φιλοσοφία την οποία χαιρέτισε πρόσφατα σε επιστολή της η Γενική Διεύθυνση Περιφερειακής Πολιτικής και Αστικής Ανάπτυξης της Κομισιόν, υπογραμμίζοντας ότι πρόκειται για “ένα χρήσιμο βήμα που συμβάλλει στην επίτευξη των συνολικών στόχων ανακύκλωσης στην Ελλάδα βάσει της Οδηγίας πλαίσιο για τα απόβλητα”».
Στη συνέχεια η κ. Δούρου, αναλύοντας τη νέα φιλοσοφία στη διαχείριση των απορριμμάτων αναφέρθηκε στην ανάγκη αλλαγής του μοντέλου της διαχείρισης των απορριμμάτων, με «έμφαση στο σεβασμό του ευρωπαϊκού και πλέον εθνικού δικαίου. Με έμφαση δηλαδή στη διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα της διαχείρισης, στην πρόληψη, στη διαλογή στην πηγή, στην ανακύκλωση και στην κομποστοποίηση».
Ενώ επανέλαβε την πάγια θέση – προεκλογική δέσμευση – της Δύναμης Ζωής «για την ανατροπή του σχεδίου των ΣΔΙΤ για τις 4 Μονάδες Επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων και την ανάγκη άμεσης ενεργοποίησης των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην κατάρτιση τοπικών σχεδίων διαχείρισης».Παράλληλα, η κ. Δούρου ενημέρωσε το Σώμα ότι μέχρι στιγμής οι αντιδράσεις των Δήμων στο περιεχόμενο της επιστολής που τους απέστειλε ήταν απόλυτα θετικές και εποικοδομητικές. Συγκεκριμένα, τόνισε ότι «περισσότεροι από 40 Δήμαρχοι έχουν ανταποκριθεί και έχουν αποστείλει τις θέσεις και προτάσεις τους».«Μέχρι τώρα η διαχείριση των απορριμμάτων είχε στο επίκεντρό της την ΟΕΔΑ στη Φυλή. Δηλαδή, η Φυλή ήταν ο τελικός αποδέκτης όλων, εντός κι εκτός, Αττικής σύμμεικτων απορριμμάτων, δημοτικών, βιομηχανικών, νοσοκομειακών, επικίνδυνων κλπ. Όλα στη Φυλή», τόνισε η Περιφερειάρχης.
Απευθυνόμενη σε όσους εγκαλούν τη νέα περιφερειακή αρχή για την απόφασή της να αλλάξει ριζικά τη διαχείριση των απορριμμάτων, επεσήμανε «είναι ακριβώς εκείνοι που υποστηρίζουν τη διαιώνιση του καθ’ όλα χρεοκοπημένου, σε βάρος των πολιτών και τοπικών κοινωνιών, μοντέλου. Είναι οι ίδιοι που επιχειρούν να αποτρέψουν την αλλαγή με την παραπληροφόρηση και την κινδυνολογία».
Στη συνέχεια έθεσε σειρά ερωτημάτων σχετικά με τις ενέργειες της απελθούσας διοίκησης του ΕΔΣΝΑ αναφορικά με την εξασφάλιση χώρου τελικής διάθεσης αποβλήτων, με την αναθεώρηση του σχεδιασμού της διαχείρισης απορριμμάτων, την αξιολόγησή του, την προσαρμογή στην ευρωπαϊκή και πλέον εθνική νομοθεσία και στην επικοινωνία της ανάγκης να πάψει να υφίσταται «το μνημείο περιβαλλοντικού χάους, αρρώστιας και ανθρώπινου πόνου» της Φυλής, όπως άλλωστε χαρακτήρισε το ΧΥΤΑ η Επιτροπή Αναφορών της Ευρωβουλής.
Η απάντηση σε όλα τα παραπάνω ερωτήματα είναι μία: «Εξέλιπε η πολιτική βούληση. Σήμερα, όμως, η βούληση αυτή υπάρχει».
Στη συνέχεια η κ. Δούρου αναφέρθηκε στις βαθιές τομές που πρέπει να γίνουν, ώστε να αλλάξουν οι αντιλήψεις και οι πρακτικές του παρελθόντος. Αυτό θα γίνει μέσα από βαθιές θεσμικές αλλαγές «όπως
είναι η ριζική αναθεώρηση του ΠΕΣΔΑ αλλά και η δραστική αλλαγή νοοτροπίας των πολιτών. Αυτός ο αγώνας που σήμερα ξεκινάμε όλοι μαζί είναι ένας αγώνας δρόμου με χαρακτηριστικά Μαραθωνίου. Μας
πιέζει ο χρόνος κορεσμού του ΧΥΤΑ Φυλής. “Μαγικές λύσεις” δεν υπάρχουν. Πρέπει να δράσουμε άμεσα και πρακτικά. Σήμερα κάνουμε την αρχή. Για ένα αύριο με δραστική μείωση του όγκου των σύμμεικτων απορριμμάτων, με ανακύκλωση, με κομποστοποίηση. Με ένα νέο μοντέλο διαχείρισης των απορριμμάτων.
Για τους πολίτες. Για το περιβάλλον. Για τη ζωή μας».
Αναφερόμενη στο σχέδιο νόμου του ΥΠΕΚΑ για την ανακύκλωση η κ. Δούρου τόνισε ότι «αυτό εκπονήθηκε εν κρυπτώ, χωρίς να έχει ενημερωθεί η ΚΕΔΕ, οι φορείς διαχείρισης των απορριμμάτων, ο ΕΔΣΝΑ, χωρίς να έχει προηγηθεί καμία διαβούλευση με τους ΟΤΑ, χωρίς καν να έχει ενημερωθεί ο Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης».
«Μέσα από έναν ψευδεπίγραφο και προσχηματικό διάλογο επιχειρείται άλλο ένα πλήγμα κατά της Αυτοδιοίκησης και της δυνατότητάς της να διαχειρίζεται τα απορρίμματά της. Το αποσπασματικό αυτό νομοσχέδιο “τακτοποιεί” φωτογραφικά συμφέροντα, πλήττοντας παράλληλα το κατοχυρωμένο στο άρθρο 102 του Συντάγματος αυτοδιοίκητο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης».
Η κ. Δούρου στηλίτευσε το γεγονός ότι «το νομοσχέδιο του ΥΠΕΚΑ βλέπει “μακριά” αλλά όχι προς τη σωστή κατεύθυνση», ενώ επεσήμανε ότι «ανοίγει την κερκόπορτα για την κατ’ εντολή αλλαγή των ΠΕΣΔΑ. Εκεί όπου συμφέρει την κυβέρνηση ή εκεί όπου πλήττονται συμφέροντα. Εκφράζει μία πολιτική που επιβαρύνει οικονομικά τόσο τους δήμους όσο και τους πολίτες. Δεν προστατεύει το περιβάλλον και είναι αντίθετη προς τις ευρωπαϊκές κατευθύνσεις. Δίνει βορά την ανακύκλωση στην ιδιωτικοποίηση. Και στοχεύει στο διαχωρισμό της ανακύκλωσης από τους ΠΕΣΔΑ».
Για μία ακόμη φορά η κ. Δούρου επανέλαβε ότι «η κυβέρνηση ακολουθώντας παρελκυστική τακτική επιχειρεί να μετατρέψει τις Περιφέρειες σε ιμάντες μεταβίβασης της πολιτικής της σε βάρος των πολιτών και του περιβάλλοντος, θέτοντάς τες εκτός της αναθεώρησης των ΠΕΣΔΑ».
Τέλος, η Περιφερειάρχης κάνοντας ειδική αναφορά στο άρθρο 17 του νομοσχεδίου, τόνισε ότι «αυτό συνιστά απόπειρα της κυβέρνησης να κηδεμονεύσει την αναθεώρηση των ΠΕΣΔΑ. Αφού στη δεύτερη παράγραφό του δίνεται η δυνατότητα παράκαμψης των Περιφερειών και των περιφερειακών φορέων διαχείρισης από το Υπουργείο. Είναι φανερή η αγωνία της κυβέρνησης και του ΥΠΕΚΑ να τους κηδεμονεύσει. Με λίγα λόγια το άρθρο 17 προσβάλλει την αυτονομία, την αυτοτέλεια και την αρμοδιότητα των ΟΤΑ στη διαχείριση των στερεών αποβλήτων».
Κλείνοντας, η κ. Δούρου κάλεσε το Περιφερειακό Συμβούλιο να καταγγείλει το νομοσχέδιο ως:
• Απαξιωτικό της τοπικής αυτοδιοίκησης, και
• Νομοσχέδιο που πλήττει την αυτοτέλεια των ΟΤΑ
Ενώ παράλληλα κάλεσε το Σώμα να ζητήσει από το ΥΠΕΚΑ την απόσυρσή του.
Ομιλία ΠΕΣΥ 4 Δεκεμβρίου 14, συνεδρίαση για απορρίμματα
Κυρίες και κύριοι,
Βρισκόμαστε σήμερα εδώ, σε μια συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου για το ζήτημα της διαχείρισης των απορριμμάτων στην Αττική.
Για ένα ζήτημα που σήμερα, έν έτει 2014, για τη συντριπτική πλειοψηφία των ευρωπαϊκών χωρών, των ευρωπαϊκών περιφερειών, των δήμων και των κοινοτήτων, θεωρείται, αν όχι οριστικά λυμένο, τουλάχιστον σε μεγάλο βαθμό οριστικά δρομολογημένο σε μια σύγχρονη, περιβαλλοντική, υπέρ των πολιτών κατεύθυνση.
Κυρίες και κύριοι,
Σήμερα, με την πρώτη ειδική συνεδρίαση για το θέμα της διαχείρισης των απορριμμάτων, βάζουμε τα θεμέλια για μια νέα φιλοσοφία.
Μια φιλοσοφία, η οποία στηρίζεται στις αρχές εκείνες για τις οποίες δεσμευτήκαμε προεκλογικά, τις οποίες περιγράψαμε στην επιστολή προς τους δημάρχους και τα δημοτικά συμβούλια, στις 2 Οκτωβρίου, και οι οποίες θα λειτουργήσουν ως κατευθυντήριες γραμμές των ενεργειών μας από εδώ και στο εξής, είτε πρόκειται για το επίπεδο της Περιφέρειας είτε για εκείνο του Ειδικού Διαβαθμιδικού Συνδέσμου Νομού Αττικής.
Μια φιλοσοφία την οποία χαιρέτισε πρόσφατα, σε επιστολή της, η Γενική Διεύθυνση Περιφερειακής Πολιτικής και Αστικής Ανάπτυξης της Κομισιόν, υπογραμμίζοντας ότι πρόκειται για ένα «ένα χρήσιμο βήμα που συμβάλλει στην επίτευξη των συνολικών στόχων ανακύκλωσης στην Ελλάδα βάσει της οδηγίας πλαίσιο για τα απόβλητα».
Μια φιλοσοφία που συγκεκριμένα χαρακτηρίζεται από μία βασική αρχή και δύο ζητήματα ξεχωριστά.
Η αρχή έχει να κάνει με την ανάγκη ριζικής αλλαγής της φιλοσοφίας στη διαχείριση των απορριμμάτων, με έμφαση στο σεβασμό του ευρωπαϊκού και πλέον εθνικού δικαίου. Με διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα της διαχείρισης και με έμφαση στην πρόληψη, στη διαλογή στην πηγή, στην ανακύκλωση, στην κομποστοποίηση.
Αναφορικά τώρα με τα δύο ζητήματα που έθετε η επιστολή.
Το πρώτο είχε να κάνει με την πολιτική δέσμευση της Δύναμης Ζωής για την ανατροπή του σχεδίου των ΣΔΙΤ για τις 4 μονάδες επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων.
Και το δεύτερο σχετιζόταν με την ανάγκη άμεσης ενεργοποίησης των ΟΤΑ στην κατάρτιση τοπικών σχεδίων διαχείρισης.
Κυρίες και κύριοι,
Πέρα από κάποιες, αναμενόμενες ούτως ή άλλως, απορριπτικές αντιδράσεις ελάχιστων δημάρχων, μέχρι στιγμής οι αντιδράσεις των δήμων στο περιεχόμενο της επιστολής ήσαν απολύτως θετικές. Και εποικοδομητικές.
Με τη διαπίστωση των αναμενόμενων προβλημάτων και δυσκολιών, καθώς επί χρόνια τα ζητήματα τίθεντο υπό το στρεβλό πρίσμα της διατήρησης του μεγάλου όγκου σύμμεικτων απορριμμάτων, των φαραωνικών εγκαταστάσεων, στο πλαίσιο μιας διαχείρισης η οποία είχε στο επίκεντρό της την Ολοκληρώμενη Εγκατάσταση Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΟΕΔΑ) στη Φυλή.
Τη Φυλή δηλαδή ως τον τελικό αποδέκτη όλων, εντός κι εκτός, Αττικής σύμμεικτων απορριμμάτων …δημοτικών, βιομηχανικών, νοσοκομειακών επικινδύνων και μη.ΟΛΑ στη Φυλή!
Όσοι λοιπόν σήμερα εγκαλούν τη νέα Περιφερειακή Αρχή σε σχέση με την απόφασή της να αλλάξει ριζικά τη διαχείριση των απορριμμάτων, είναι ακριβώς εκείνοι που υποστηρίζουν τη διαιώνιση αυτού του καθόλα χρεοκοπημένου, σε βάρος των πολιτών και των τοπικών κοινωνιών, μοντέλου. Είναι οι ίδιοι που επιχειρούν να αποτρέψουν την αλλαγή με την παραπληροφόρηση και την κινδυνολογία. Ισχυριζόμενοι, μέσω των φιλικών τους ΜΜΕ, πότε ότι θέλουμε να πάμε τα σκουπίδια στο διάστημα, πότε ότι θα χαθεί πολύτιμος χρόνος, πότε ότι στην Αττική θα κάνουν παρέλαση και ενίοτε όλα αυτά τα ψέματα μαζί.
Μέχρι λοιπόν να αποφασίσουν οι οπαδοί της διατήρησης της σημερινής χρεοκοπημένης κι αδιέξοδης κατάστασης, ποια μαύρη προπαγάνδα θα χρησιμοποιήσουν και ποιο ψέμα θα πουν, ας απαντήσουν δημόσια σε μερικές ερωτήσεις.
Ερώτηση πρώτη: ποιες ήσαν οι αποφάσεις και οι ενέργειες τους, ως προηγούμενη διοίκηση του Ειδικού Διαβαθμιδικού Συνδέσμου, προκειμένου να εξασφαλίσουν χώρο τελικής διάθεσης των αποβλήτων, με δεδομένο ότι οποιοδήποτε εργοστάσιο επεξεργασίας χρειάζεται τουλάχιστον τρία χρόνια για να κατασκευαστεί; Που θα τα πήγαιναν τότε τα σκουπίδια; Και μετά, που θα πήγαιναν τα υπολλείματα των μοναδων επεξεργασίας;
Ερώτηση δεύτερη: Γιατί η προηγούμενη διοίκηση της Περιφέρειας δεν προχώρησε την αναθεώρηση ως όφειλε εκ του νόμου, του σχεδιασμού της διαχείρισης των απορριμμάτων; Και γιατί πάγωσε τις συμβάσεις για τις μελέτες αναθεώρησης που υπήρχαν από το 2011; Μήπως γιατί ήθελε να παραμείνει ο σημερινός σχεδιασμός και να προχωρήσει τις φαραωνικές εγκαταστάσεις επεξεργασίας σύμμεικτων, με ΣΔΙΤ;
Ερώτηση τρίτη: Γιατί η προηγούμενη διοίκηση δεν προχώρησε ποτέ, ως όφειλε εκ του νόμου, σε αξιολόγηση του υφιστάμενου σχεδιασμού; Μήπως γιατί αυτή θα έδειχνε «τέρατα»; Ότι δηλαδή στη Φυλή έρχονται κάθε λογής απορρίμματα και από όλη τη χώρα; Ότι στη Φυλή αποτεφρώνονται ιατρικά απόβλητα από τα νοσοκομεία όλης της χώρας
χωρίς να υπάρχει καν απόφαση της Εκτελεστικής Επιτροπής του ΕΔΣΝΑ; Χωρίς δηλαδή να υπάρχει καμία νομιμοποιητική βάση ούτε καν για την υπογραφή των συμβάσεων; Και μήπως αυτή η άκρα του τάφου σιωπή διατηρήθηκε ακριβώς επειδή εξυπηρετεί τους κυβερνητικούς σχεδιασμούς;
Ερώτηση τέταρτη: Τι εμπόδισε την προηγούμενη διοίκηση της Περιφέρειας να προσαρμοστεί στην ευρωπαϊκή και πλέον εθνική νομοθεσία; Μήπως το ενδεχόμενο αποκάλυψης όλων των παραπάνω;
Ερώτηση πέμπτη: Γιατί αδιαφόρησε για την ανάγκη να πάψει να υφίσταται ο εφιάλτης του ΧΥΤΑ Φυλής, αυτού που η Επιτροπή Αναφορών της Ευρωβουλής, ονόμασε «μνημείο περιβαλλοντικού χάους, αρρώστιας και ανθρώπινου πόνου»;
Κυρίες και κύριοι,
Η απάντηση σε όλα τα παραπάνω ερωτήματα είναι μία.
Είναι ότι εξέλειπε η πολιτική βούληση να τεθεί το θέμα της διαχείρισης των απορριμμάτων στη αυτονόητη, ορθολογική βάση που επιτάσσει μια δίκαιη, οικονομικά και οικολογικά βιώσιμη διαχείριση των απορριμμάτων.
Σήμερα η πολιτική αυτή βούληση υπάρχει.
Και τα πράγματα στη διαχείριση των απορριμμάτων έχουν ήδη αρχίσει να αλλάζουν.
Προς την αυτονόητη κατεύθυνση.
Αυτήν που περιγράψαμε προεκλογικά και επαναλάβαμε και με την επιστολή προς τους δημάρχους.
Την ακύρωση του σχεδίου των Μονάδων Επεξεργασίας σύμμεικτων με ΣΔΙΤ , όπου σημειώστε η αρχική πρόβλεψη για «εγγυημένες ποσότητες» αντικαταστάθηκε από τη νέα version που υιοθέτησε η προηγούμενη διοίκηση «όσο περισσότερα σκουπίδια φέρνεται τόσο λιγότερα τέλη θα πληρώνετε !
Την υλοποίηση δηλαδή ενός νέου μοντέλου διαχείρισης των απορριμμάτων, με έμφαση στην ενεργό συμμετοχή και τη συνεργασία των δήμων, προς όφελος του πολίτη και του περιβάλλοντος.
Με εργαλεία μας τον διαχωρισμό στη πηγή, την ανακύκλωση, την κομποστοποίηση. Μέσα από την αποκέντρωση των δράσεων, με συμμάχους και εταίρους τις τοπικές κοινωνίες και όχι τα συμφέροντα των ολίγων.
Και από τούτο το βήμα του Περιφερειακού Συμβουλίου, θέλω να τονίσω, κυρίες και κύριοι, τον κεφαλαιώδη ρόλο της συμμετοχής των τοπικών κοινωνιών, των πολιτών σε αυτό το μεγάλο, συλλογικό στοίχημα του νέο μοντέλου διαχείρισης των απορριμμάτων.
Δεν πρόκειται για ένα μοντέλο που θα επιβληθεί εκ των άνω, εξ αποκαλύψεως, από μια δήθεν παντοδύναμη οντότητα. Την Περιφέρεια.
Στη διαδικασία, όπως άλλωστε περιγράφεται από το νόμο, συμβάλλουν, ο καθένας με το δικό του ρόλο – η Περιφέρεια και ο ΕΔΣΝΑ, οι Δήμοι, και οι πολίτες.
Οι Δήμοι με τα Τοπικά Σχέδια Διαχείρισης μπορούν να παρέμβουν, μαζί με τους πολίτες, στο επίπεδο της πρόληψης, της επανάχρησης, της ανακύκλωσης. Μπορούν επίσης να προχωρήσουν στην καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης για την παραγωγή και διαχείριση των στερεών αποβλήτων προκειμένου να δημιουργηθεί η διασυνδεδεμένη βάση δεδομένων για όλους τους ΟΤΑ, τον ΕΔΣΝΑ και την Περιφέρεια.
Από την πλευρά της, η Περιφέρεια, ύστερα από πρόταση του Συνδέσμου, οφείλει να προχωρήσει, και θα το πράξει, στον Περιφερειακό Σχεδιασμό, στη βάση των ευρωπαϊκών και πλέον εθνικών κατευθύνσεων, της ανάστροφης πυραμίδας, της απόρριψης των σύμμεικτων, με έμφαση στην αποκέντρωση και τη μικρή κλίμακα.
Και σε όλη αυτή την πορεία, οι πολίτες, με συμμετοχικές, ανοικτές διαδικασίες, βρίσκονται στο επίκεντρο, παρεμβαίνουν.Σε όλη αυτή την πορεία για το νέο μοντέλο, τα ζητήματα λύνονται συλλογικά, ανοικτά, δημοκρατικά, χωρίς εντυπωσιασμούς αλλά με τεκμηριωμένη γνώση και μεταφορά εμπειριών από άλλα, επιτυχημένα μοντέλα περιφερειών του εξωτερικού.
Με τη βοήθεια της επιστημονικής κοινότητας, των ειδικών της Πολιτείας, οργανώσεων πολιτών, θα αναζητήσουμε, χωρίς «αποφασίζομεν και διατάζομεν», με όρους περιβαλλοντικούς, τεχνικούς, κοινωνικούς, επιστημονικούς, τις περιοχές εκείνες και τους χώρους εκείνους που δεν αποκλείονται και είναι εν δυνάμει κατάλληλοι για την τελική διάθεση, στο πλαίσιο μίας «κυκλικής» οικονομίας. Δηλαδή μίας οικονομίας όπου κεντρικό ρόλο θα έχουν η επαναχρησιμοποίηση, η επιδιόρθωση και η ανακύκλωση υλικών, με στόχο τη δραστική μείωση του όγκου των απορριμμάτων. Έχοντας συνείδηση ότι η ανάγκη για χώρους τελικής διάθεσης θα συνεχίσει να υφίσταται, εργαζόμαστε εντατικά για τον δραστικό περιορισμό της ταφής των απορριμμάτων. Την αύξηση της ανακύκλωσης στο 50% τουλάχιστον.
Κυρίες και κύριοι,
Σήμερα βάζουμε τις βάσεις για μια νέα εποχή στη διαχείριση των απορριμμάτων. Μια εποχή στην οποία ο ΧΥΤΑ Φυλής δεν θα είναι ο τελικός αποδέκτης των σύμμεικτων απορριμμάτων.
Μια νέα εποχή και μία νέα φιλοσοφία.
Στην οποία θα φθάσουμε μέσα από βαθιές τομές με τις αντιλήψεις και τις πρακτικές του παρελθόντος.
Μέσα από βαθιές θεσμικές αλλαγές, όπως την ριζική αναθεώρηση του ΠΕΣΔΑ. Αλλά κυρίως, θα φθάσουμε σε αυτή τη νέα διαχείριση των απορριμμάτων μέσα από τη δραστική αλλαγή νοοτροπίας των πολιτών.
Κυρίες και κύριοι,
Αυτός ο αγώνας που σήμερα ξεκινάμε όλοι μαζί, από τούτο το Περιφερειακό Συμβούλιο, είναι ένας αγώνας δρόμου, με χαρακτηριστικά Μαραθωνίου. Γιατί μας πιέζει ο χρόνος κορεσμού του ΧΥΤΑ Φυλής και γιατί παράλληλα έτοιμες «μαγικές λύσεις» δεν υπάρχουν.
Για αυτό κι εμείς πρέπει να δράσουμε άμεσα και πρακτικά. Με συναίσθηση των ευθυνών απέναντι στους πολίτες, αλλάζουμε σήμερα τη ρότα και βάζουμε τις βάσεις του νέου μοντέλου.
Και αυτό περνά: α) μέσα από την προώθηση της ριζικής αναθεώρησης του ΠΕΣΔΑ μέσα από μια ανοικτή διαδικασία με συνομιλητές τους δήμους και τους εργαζόμενούς τους, τις περιφερειακές παρατάξεις, την επιστημονική κοινότητα, τις οικολογικές οργανώσεις, συνεταιρισμούς. Στη βάση της εναλλακτικής διαχείρισης που προωθούμε, με ιδιαίτερη έμφαση στα Τοπικά Σχέδια Διαχείρισης των δήμων.β) σε δημοτικό και περιφερειακό επίπεδο, με τη διάχυση της γνώσης, επιλέγοντας τα κατάλληλα εργαλεία. Το δημόσιο διάλογο. Την διοργάνωση συναντήσεων ενημέρωσης και ανταλλαγής απόψεων σε σχέση με μοντέλα και πρότυπα διαχείρισης, εντός κι εκτός Αττικής.
Κυρίες και κύριοι,
Σε αυτή την προσπάθεια η Περιφερειακή Αρχή καλεί να πάρουν μέρος όλες οι παρατάξεις του Περιφερειακού Συμβουλίου. Γιατί όλες πρέπει να έχουν λόγο και άποψη σε αυτό το κρίσιμης σημασίας θέμα, όπως είναι η διαχείριση των απορριμμάτων.
Σήμερα κάνουμε την αρχή.
Για ένα αύριο με δραστική μείωση του όγκου των σύμμεικτων απορριμμάτων, με ανακύκλωση, με κομποστοποίηση.
Με ένα νέο μοντέλο διαχείρισης των απορριμμάτων.
Για τους πολίτες.
Για το περιβάλλον
Για τη ζωή μας.
Ομιλία ΠΕΣΥ 4 Δεκεμβρίου 14, συνεδρίαση για ν. σχ. Ανακύκλωσης
Κυρίες και κύριοι
Το υπουργείο έφερε άρον – άρον σχεδόν ένα νομοσχέδιο για την
ανακύκλωση συνεχίζοντας την κατ ́επίφαση ενσωμάτωση της Οδηγίας 98/2008 που προδιαγράφει ο νόμος 4042/2012.
Ένα νομοσχέδιο που εκπονήθηκε εν κρυπτώ – χωρίς ενημέρωση της ΚΕΔΕ, των φορέων διαχείρισης των Απορριμμάτων, του ΕΔΣΝΑ, για την Αττική.
Χωρίς καμία διαβούλευση με τους ΟΤΑ.
Χωρίς καν ενημέρωση του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης.
Ένα νομοσχέδιο που αρχικά προγραμματιζόταν να περάσει από τη
Βουλή με χρόνους – εξπρές.
Σήμερα του δόθηκαν κάποιες παραπάνω ημέρες διαβούλευσης.
Η ουσία όμως δεν αλλάζει.
Παραμένει η ίδια.
Μέσα από έναν ψευδεπίγραφο και προσχηματικό διάλογο επιχειρείται άλλο ένα πλήγμα κατά της αυτοδιοίκησης και της δυνατότητάς της να διαχειρίζεται τα απορρίμματά της.
Μέσα από ένα αποσπασματικό νομοσχέδιο, που «τακτοποιεί» φωτογραφικά συμφέροντα, πλήττοντας παράλληλα το, κατοχυρωμένο στο άρθρο 102 του Συντάγματος, αυτοδιοίκητο της ΤΑ.
Κυρίες και κύριοι,
Το νομοσχέδιο του ΥΠΕΚΑ για την «ανακύκλωση και τη βελτίωση διαχείρισης αποβλήτων» βλέπει μακριά.
Όχι όμως προς την κατεύθυνση που θα έπρεπε. Εκείνη των δήμων και των πολιτών.
Αντιθέτως.
Ανοίγει την κερκόπορτα για την κατ ́ εντολή αλλαγή των Περιφερειακών Σχεδιασμών, εκεί όπου συμφέρει την κυβέρνηση ή εκεί όπου πλήττονται συμφέροντα.
Αφαιρεί το δημόσιο χαρακτήρα του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης (Ε.Ο.ΑΝ) και εισάγει καθαρά εισπρακτικό χαρακτήρα στη λειτουργία του, η οποία θα επιβαρύνει μόνο τους καταναλωτές και τους παραγωγούς / επαγγελματίες και ταυτόχρονα θα καλύψει πολλά από τα μνημονιακά οικονομικά ελλείμματα του Δημοσίου.
Είναι ανεφάρμοστο και στο επίπεδο των ΟΤΑ δημιουργεί μια αναποτελεσματική σύγχυση, χωρίς σχεδόν κανένα αποτέλεσμα στην ανακύκλωση. Η δε εισαγωγή των 4 επιπλέον κάδων και ρευμάτων στους
δήμους, με το τρόπο που γίνεται, θα λειτουργήσει σε βάρος της
οικονομίας κλίμακας, θα επιβαρύνει πολύ οικονομικά τους ΟΤΑ, χωρίς να αποφέρει οφέλη ανακύκλωσης. Και βέβαια όλα αυτά σε βάρος του δημότη.
Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο εκφράζει λοιπόν μια πολιτική που επιβαρύνει οικονομικά, πέραν των δήμων, και τους πολίτες, δεν προστατεύει το περιβάλλον και εντέλει, είναι αντίθετη προς τις ευρωπαϊκές κατευθύνσεις.
Και το λέω αυτό γιατί το υπουργείο αντί να προχωρήσει στην αναθεώρηση των σχεδιασμών με πρόταγμα την πρόληψη, τη διαλογή στη πηγή, την ανακύκλωση και την κομποστοποίηση, στηρίζοντας παράλληλα το δημόσιο χαρακτήρα της διαχείρισης των απορριμμάτων, μέσω της αυτοδιοίκησης Α’ και Β’ βαθμού,δίνει βορά την ανακύκλωση στην ιδιωτικοποίηση.
Έχουμε δηλαδή να κάνουμε με μια άκρως επικίνδυνη, για την
ορθολογική διαχείριση, των απορριμμάτων πρωτοβουλία της κυβέρνησης.
Μια πρωτοβουλία που στοχεύει στο διαχωρισμό της ανακύκλωσης από τους ΠΕΣΔΑ, προκειμένου να πιάσει, στα χαρτιά βέβαια, τους στόχους, διατηρώντας παράλληλα στο απυρόβλητο τους σχεδιασμούς για τα φαραωνικά έργα επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων με ΣΔΙΤ.
Η ίδια πάντα στόχευση. Μέσω μιας παρελκυστικής τακτικής. Με τους ίδιους πάντα χαμένους. Τους πολίτες και το περιβάλλον.
Και βέβαια το δημόσιο. Και ειδικά τις Περιφέρειες, τις οποίες θέλει να θέσει εκτός της αναθεώρησης των ΠΕΣΔΑ, καθιστώντας τες ιμάντες μεταβίβασης της κυβερνητικής πολιτικής σε βάρος των πολιτών και του περιβάλλοντος.
Την ίδια στιγμή, με το νομοσχέδιο αυτό, η κυβέρνηση αφαιρεί και
άλλους πόρους από την ΤΑ, καθώς της αφαιρεί το όποιο κερδοφόρο κομμάτι της διαχείρισης των απορριμμάτων, δηλαδή την ανακύκλωση, και το προσφέρει σε διαφόρους ενδιάμεσους, ιδιώτες, οι οποίοι βρίσκουν πλέον δρόμο εισόδου στον τομέα της ανακύκλωσης.
Παράλληλα εισάγει ευρύ καθεστώς ανισοτιμίας στην αντιμετώπιση των Συλλογικών Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης Αποβλήτων Συσκευασιών (ΣΣΕΔ).
Στο σημείο αυτό να επιστήσω την προσοχή στις αρμοδιότητες που δίνει το παρόν νομοσχέδιο στο ΔΣ και στον Γενικό Διευθυντή του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης (Ε.Ο.ΑΝ), τον οποίο μετατρέπει σε… υπερόργανο.
Και τούτο γιατί πλέον αυτός αποκτά την εξουσία να καθορίζει με υποκειμενικούς όρους πολιτικές αντιμετώπισης των Συστημάτων
Εναλλακτικής διαχείρισης (ανακύκλωσης).
Να σημειωθεί εδώ ότι, αποκαλυπτικό των πραγματικών προθέσεων του ΥΠΕΚΑ, είναι το γεγονός ότι στο σχέδιο νόμου δεν γίνεται καμία αναφορά για έλεγχο στις μονάδες που συνεργάζονται τα Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΕΔ), τα Κέντρα Διαλογής και Ανάκτησης Υλικών (ΚΔΑΥ). Ας μην ξεχνάμε ότι εξαιτίας της ανεξέλεγκτης λειτουργίας των ΚΔΑΥ, εισέρχονται στη Φυλή ακόμη και βιομηχανικά απόβλητα που χρεώνονται στους Δήμους…
Πέραν αυτών, να επισημάνω ότι είναι αβάσιμα τα επιχειρήματα της
αιτιολογικής έκθεσης του νομοσχεδίου περί αιρεσιμότητας στη νέα προγραμματική περίοδο για την πολιτική συνοχής 2014-2020, διότι η προσεκτική ανάγνωση της θεματικής αιρεσιμότητας 6.2 αναφέρεται σε «βιώσιμες επενδύσεις» και «επίτευξη των στόχων».
Η επιλογή των πολλαπλών κάδων και ρευμάτων πέρα από αλαλούμ θίγει και τους δύο στόχους της αιρεσιμότητας.
Κυρίες και κύριοι
Στο σημείο αυτό θα ήθελα να κάνω ειδική αναφορά στο άρθρο 17 το νομοσχεδίου, και τούτο παρά κάποιες προφορικές τοποθετήσεις του κ. υπουργού.
Το άρθρο αυτό, όπως ήδη έχουμε υπογραμμίσει, συνιστά απόπειρα της κυβέρνησης να κηδεμονεύσει την αναθεώρηση των Περιφερειακών Σχεδιασμών Διαχείρισης Απορριμμάτων.
Στη δεύτερη παράγραφο του ίδιου άρθρου, δίνεται επίσης η δυνατότητα παράκαμψης από το υπουργείο των Περιφερειών και των περιφερειακών φορέων διαχείρισης (όπως είναι ο ΕΔΣΝΑ), με την κατάρτιση με Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου ειδικού σχεδίου δράσης για τη διαχείριση των αστικών αποβλήτων μιας Περιφέρειας, ή μέρους αυτής, εφόσον συντρέχουν «λόγοι επιτακτικού δημόσιου συμφέροντος, σε περιπτώσεις υποθέσεων καταγγελίας παραβίασης νομοθεσίας τη ΕΕ για τα απόβλητα που εκδικάζονται από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης βάσει των διαδικασιών του άρθρου 260 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Είναι φανερή η αγωνία της κυβέρνησης και του ΥΠΕΚΑ να κηδεμονεύσουν τους ΠΕΣΔΑ, που θα αλλάξουν, αλλά και τις πολιτικές των Φορέων Διαχείρισης.
Με λίγα λόγια το άρθρο 17 είναι το αποκορύφωμα της προσβολής της αυτονομίας, της αυτοτέλειας αλλά και της αρμοδιότητας των ΟΤΑ στη διαχείριση στερεών αποβλήτων.
Κυρίες και κύριοι,
Παρά τα κάποια θετικά ψήγματα, όπως για παράδειγμα την πρόβλεψη για την θαλάσσια μεταφορά απορριμμάτων που απασχολεί τα μικρά νησιά, πρόκειται για ένα άκρως αρνητικό νομοσχέδιο.
Ζητάμε λοιπόν από το Περιφερειακό Συμβούλιο:
να καταγγέλλει το νομοσχέδιο ως απαξιωτικό της Τοπικής Αυτοδιοίκησης,
ως νομοσχέδιο που πλήττει την αυτοτέλεια των ΟΤΑ,
και να ζητήσει από το ΥΠΕΚΑ την απόσυρσή του.