H Εκδήλωση Μνήμης στην «Πλατεία Ελευθερίας – Αλέξανδρος Υψηλάντης», τη Δευτέρα 13 Μαΐου 2019 για τα 100 χρόνια από τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου, επανέφερε θύμησες που όπου και αν τις ακουμπήσεις πονάνε.
Οι εκατοντάδες που κατέκλυσαν τον αναπλασμένο δημόσιο χώρο στην Άνω Ηλιούπολη,
βρέθηκαν αντιμέτωποι με την ιστορία αλλά και με τις ψυχικές μας αντοχές ως έθνος.
Για 5η συνεχόμενη χρονιά, το τμήμα Πολιτισμού του Δήμου Παύλου Μελά και οι 3
σύλλογοι Αλέξανδρος Υψηλάντης Ηλιούπολης, Ακρίτες του Πόντου Σταυρούπολης, Ένωση Ποντίων Πολίχνης υπό την αιγίδα της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος, απέδωσαν φόρο τιμής στις 353.000 ψυχές, που δολοφονήθηκαν και εκδιώχθηκαν βιαίως από τις προαιώνιες εστίες του Πόντου. Θύτης ο τουρκικός εθνικισμός, που μηχανεύτηκε δεκάδες τρόπους βίας για να ξεριζώσει τους Πόντιους από τη γη τους.
Μετά την επιμνημόσυνη δέηση στην προτομή του Αλέξανδρου Υψηλάντη από τον πατέρα Τιμόθεο του Ιερού Ναού Προφήτη Ηλία, κατέθεσαν στεφάνια ο Δήμαρχος Παύλου Μελά Δημήτρης Δεμουρτζίδης και οι τρεις Πρόεδροι των συλλόγων Αλέξανδρος Εμεινίδης, Κώστας Παπαδόπουλος, Πόπη Πολυματίδου.
Δημήτρης Δεμουρτζίδης: Η νέα γενιά ζητάει απαντήσεις και λύτρωση
Ο Δήμαρχος ευχαρίστησε τους 3 σπουδαίους ποντιακούς συλλόγους του τόπου μας, που για 5η συνεχόμενη χρονιά συνδιοργανώνουν με την αρωγή του Τμήματος Πολιτισμού συγκινητικές εκδηλώσεις, για να τιμήσουν τους προγόνους μας, αυτούς που τα όργανα εφαρμογής της γενοκτονίας αντιμετώπισαν σαν ξένα και βλαβερά χόρτα που έπρεπε πάση θυσία να ξεριζωθούν.
Συνέχισε λέγοντας χαρακτηριστικά: «Πόσοι από εμάς άραγε δεν έχουν ακούσει δεκάδες ιστορίες πόνου και θλίψης που έφεραν στο δισάκι τους οι παππούδες, οι γιαγιάδες, οι συγγενείς μας; Όλοι είχαν να διηγούνται ιστορίες με τις τουρκικές θηριωδίες όταν ήρθαν στη μητέρα Ελλάδα. Πάνω σε αυτές τις ατελείωτες σελίδες πόνου, δακρύων και πίκρας, θάρρους, δύναμης και λεβεντιάς σφυρηλατήθηκε η επόμενη γενιά των Ποντίων που δεν ξέχασε την ιστορία της, πάλεψε γι’ αυτήν και δεν έπαψε να διεκδικεί το αυτονόητο. Αυτή η δυναμική γενιά πήρε στα χέρια της τη μαγιά και πλέον ζητάει απαντήσεις και λύτρωση.
Σήμερα σκύβουμε ευλαβικά το κεφάλι μας και χτυπάμε τη σκονισμένη πόρτα της ιστορίας ζητώντας να χυθεί άπλετο φως σε όλες τις χαραμάδες ώστε να λάμψει κάθε σπιθαμή του εγκλήματος της Ποντιακής Γενοκτονίας. Σε αυτήν μας την προσπάθεια οφείλουμε να δράσουμε με νηφαλιότητα και να διαχωρίσουμε τη θέση μας από φανατισμούς, και μισαλλοδοξίες. Ύψιστο χρέος μας η διατήρηση της ιστορικής μας μνήμης και χωρίς ίχνος ρεβανσισμού ζητούμε το αυτονόητο: την αναγνώριση της Ποντιακής Γενοκτονίας και την παράδοση της Τουρκίας στην ιστορική κρίση.
Όσα χρόνια και αν περάσουν δεν θα ξεχάσουμε. Αθάνατοι! »
Κωνσταντίνος Φωτιάδης: Οι κραυγές των άφωνων νεκρών περιμένουν
Κεντρικός ομιλητής της εκδήλωσης ήταν ο Καθηγητής Ιστορίας Κωνσταντίνος Φωτιάδης
ο οποίος πάνω από 40 χρόνια ασχολείται με την έρευνα της ιστορίας και του πολιτισμού των ελλήνων της ανατολής και ειδικά του ποντιακού ελληνισμού και έχει συγγράψει σειρά βιβλίων, μεταξύ των οποίων το μνημειώδες «Η Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου», που εκδόθηκε από το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων.
Πρόσφατα κυκλοφόρησε το «Πόντος Γενοκτονία: οι κραυγές των άφωνων νεκρών περιμένουν 1919-2019» και μέσα από τις σελίδες του ξεκίνησε ο Καθηγητής το λόγο του.
«Οι κραυγές των άφωνων νεκρών μας περιμένουν να ξυπνήσουμε, να μην τους ξεχάσουμε. Συγχωρέστε με είπε κάποτε ο Μπεν Γκουριού, αλλά ποτέ μην ξεχάσετε. Η μνήμη δεν είναι παρελθόν, είναι σπόρος της σκέψης και του καρπού. Είναι θεμέλιο της ζωής μας, μας συμβουλεύει ο Αργύρης Σφουντούρης που επέζησε από τη σφαγή του Διστόμου. Η άλωση της μνήμης είναι το τελευταίο στάδιο της εθνικής μας επιβίωσης. Έχουμε χρέος να διατηρούμε τη μνήμη, για να μπορούμε να θυμόμαστε, να στοχαζόμαστε και γιατί όχι, να συγχωρούμε. Η μνήμη δεν δολοφονείται!
Ο Βάσσος Λυσσαρίδης έλεγε ότι αν εθελούσια δεν γονατίσεις, ούτε νεκρό δεν μπορούν να σε γονατίσουν. Αν ξεχάσουμε θα μας κυνηγούν οι αδικοχαμένες ψυχές του Πόντου, της Ιωνίας, της Αρμενίας, των Ασσυρίων και Αραμαίων, των αυτόχθονων λαών της Μικράς Ασίας και της Κύπρου. Πιο οδυνηρή και από τη μεγαλύτερη τραγωδία είναι η απάθεια των επιγόνων.
Μέσα σε χαλάσματα, κάτω από πέτρες, καταπλακωμένες από γκρεμισμένους τρούλους και πάνω από κομματιασμένες άγιες τράπεζες θα ηχούν για πάντα οι κραυγές εκείνων που κατακρεουργήθηκαν σε χώρους προσευχής και κατάνυξης. Που πέθαναν μέσα και γύρω από το μοναστήρι του Πόντου. Εκεί όπου οι σταυροί έγιναν δολοφονικά όργανα, οι εικόνες προσανάμματα, τα καντήλια θρύψαλα. Κραυγές μικρών παιδιών, νεαρών γυναικών, σεβάσμιων γερόντων, κραυγές αθώων.
Απευθύνομαι ιδιαίτερα στους νέους να πάρουν στα χέρια τους την υπόθεση του Πόντου. Έχουν τη δύναμη και το πεντακάθαρο μυαλό. Μόνο με τη δική τους ουσιαστική γνώση, τη δυναμική συμμετοχή τους σε διεθνή επιστημονικά συνέδρια γενοκτονιών και παγκόσμια πολιτικά φόρα Ολοκαυτωμάτων, θα μπορέσουμε όχι μόνο να μεταφέρουμε το αίτημα της αναγνώρισης στα εξειδικευμένα κέντρα αποφάσεων, αλλά και να φτάσεις τα αυτιά των ισχυρών της γης ο γοερός θρήνος των 353.000 άταφων στην πλειοψηφία νεκρών μας. »
O Δήμαρχος και οι τρεις Πρόεδροι των Συλλόγων απένειμαν τιμητική πλακέτα στον Καθηγητή Κωνσταντίνο Φωτιάδη πριν την έναρξη του καλλιτεχνικού προγράμματος.
Το καλλιτεχνικό – ιστορικό δρώμενο με αφηγητή τον Γιάννη Γεωργιάδη
Μετά τις ομιλίες ακολούθησε ένα καλλιτεχνικό ιστορικό δρώμενο με αφηγητή τον σκηνοθέτη – ηθοποιό – δημιουργό του Ποντιακού Θεάτρου Γιάννη Γεωργιάδη.
«Ο Πόντος ζει παντού. Ο Πόντος ζει στην καρδιά μας και την ψυχή.
Στις αράδες από τις ιστορίες των παππούδων μας.
Βρίσκεται μέσα στη λαλιά μας.
Ζωντανεύει στα μεσημεριανά και βραδινά μουχαπέτια.
Και όταν χρειαστεί ορθώνεται περήφανα και χορεύει τον πυρρίχιο χορό μας. »
Έτσι έγινε και στη νέα Πλατεία της Άνω Ηλιούπολης. Ταξίδεψαν όλοι με το Βυζαντινό Χορό υπό την διεύθυνση του πρωτοψάλτη Χρήστου Χαλκιά, το Μουσικό Εργαστήρι του Συλλόγου Ποντίων Σταυρούπολης «Ακρίτες του Πόντου» υπό τη διεύθυνση του Γιώργου Πουλαντσακλή, τις φωνές του Γιώργου Ιωαννίδη και του Μπάμπη Ιωακειμίδη, τη λύρα του Γιάννη Μπουλουκά και τη χορευτική ομάδα με τους χορευτές από τους διοργανωτές συλλόγους Αλέξανδρος Υψηλάντης Ηλιούπολης, Ακρίτες του Πόντου Σταυρούπολης, Ένωση Ποντίων Πολίχνης.
«Ο ήχος της λύρας έρχεται από μακριά, από το διάβα των αιώνων, από εκεί που η φύση του ανθρώπου άρχισε να πλάθεται. Έρχεται από τα πορφυρά χρόνια της Ρωμανίας. Μαζί του έρχονται κραυγές και ψίθυροι, μνήμες και εικόνες, ψυχές και σώματα. Ήχος υπερκόσμιος. Στεκόμαστε μαγεμένοι, υποταγμένοι μπρος στον τέλειο ρυθμό, τη θεία μελωδία, δημιούργημα θεών και ανθρώπων που ο Πλάτων με τόση μεγαλοπρέπεια ύμνησε. Ο αρχαίος, ο σύγχρονος, ο παντοτινός, ο πυρρίχιος χορός! »
Μάγεψαν τους θεατές όλοι οι συμμετέχοντες στο συγκινητικό δρώμενο, ενώ στο μουσικό σχήμα του Γιώργου Πουλαντσακλή έπαιξαν οι Θεόδωρος Μουρατίδης – κρουστά, Αναστάσιος Κωνσταντινίδης – ακορντεόν, Αλέξανδρος Χαρίσης – πλήκτρα αρμόνιο, Μίλτος Σπυριδόπουλος – ούτι, Κωνσταντίνος Ιατρούδης – τσέλο.
και από τη Σχολή Λύρας «ΟΡΦΕΑΣ» του Συλλόγου Ποντίων Σταυρούπολης Ακρίτες του Πόντου Σταυρούπολης οι Άννα Μαρία Καραγιαννίδου, Κωνσταντίνος Αμυράς, Μιχάλης Μαυρομάτης, Αρσένιος Χαραλαμπίδης, Βασιλική Χαραλαμπίδου, Στέλιος Χαραλαμπίδης.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με Πορεία μνήμης – Λαμπαδηφορία, για να τιμηθούν οι 353.000 ψυχές, με αφετηρία και τερματισμό την Πλατεία Ελευθερίας – Αλέξανδρος Υψηλάντης, μέσα από την οδό Μακρυγιάννη και άλλους δρόμους της Άνω Ηλιούπολης.
Για 5η χρονιά ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ, οι 3 ποντιακοί σύλλογοι και ο Δήμος ζωντανεύουν το μαρτύριο
Εκδηλώσεις Μνήμης για τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου – Συνδιοργάνωση των 3 ποντιακών συλλόγων και του Δήμου Παύλου Μελά
»»18-5-2015 Θέατρο Κρύας Βρύσης Πολίχνη, Ομιλητής Κυριάκος Χατζηκυριακίδης
»»17-5-2016 Πλατεία Ελευθερίας Άνω Ηλιούπολη, Ομιλητής Θεοδόσης Κυριακίδης
»»15-5-2017 Πρώην στρατόπεδο Παύλου Μελά & Άγαλμα Ποντίου Αγωνιστή, Ομιλητής Νίκος Μιχαηλίδης
»»14-5-2018 Θέατρο Κρύας Βρύσης Πολίχνη, Ομιλητές Γεώργιος Θ. Παυλίδης και Χαράλαμπος Γάππας
»»13-5-2018 Πλατεία Ελευθερίας – Αλέξανδρος Υψηλάντης, Ομιλητής Κωνσταντίνος Φωτιάδης
Απόστολος Τζιτζικώστας, Σταύρος Καλαφάτης και άλλοι επίσημοι
Η Παμποντιακή Ομοσπονδία Ελλάδος εκπροσωπήθηκε από τον Γενικό Γραμματέα Παύλο Γαλεγαλίδη, ενώ παρευρέθησαν ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας ο οποίος απηύθυνε χαιρετισμό, ο βουλευτής και πρώην υπουργός Σταύρος Καλαφάτης, οι υποψήφιοι βουλευτές Βασιλική Νάκου, Αναστασία Τζαμπαζλή, Γεώργιος Κομνηνός, οι υποψήφιοι για την Περιφέρεια Αθανάσιος Κίκης, Μιχάλης Χριστόπουλος, ο Γενικός Γραμματέας, Αντιδήμαρχοι, Εντεταλμένοι, Δημοτικοί Σύμβουλοι, Τοπικοί Σύμβουλοι και υποψήφιοι από όλες τις παρατάξεις για το Δημοτικό και τα Τοπικά Συμβούλια του Δήμου Παύλου Μελά.
Οι διοργανωτές ευχαριστούν θερμά την Υποδιεύθυνση Τροχαίας και το προσωπικό που διέθεσε για την ασφάλεια των πολιτών στη λαμπαδηφορία καθώς και τη Δημοτική Αστυνομία Παύλου Μελά.