Με μια απλή και σεμνή τελετή βράβευσης, ο Δήμος Σερρών τίμησε την Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών κα Κατερίνα Περιστέρη, για τη μεγάλη της προσφορά στην ανακάλυψη των αρχαιοτήτων θησαυρών του τύμβου Καστά της Αμφίπολης.
Το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Σερρών με ομόφωνη απόφαση του ανακήρυξε την κα Περιστέρη Επίτιμη Δημότη της πόλης των Σερρών απονέμοντας της το μετάλλιο της πόλης «Εμμανουήλ Παπά» καθώς και διπλώματος τιμής, σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 18 Ιανουαρίου 2015 στο θέατρο «Αστέρια».
Τις τιμές στην κα Περιστέρη απέδωσε ο Δήμαρχος Σερρών Πέτρος Αγγελίδης και στον σύντομο χαιρετισμό του αναφέρθηκε στην σημαντικότατη αρχαιολογική ανακάλυψη και το συνολικό έργο της κα Περιστέρη, το οποίο υπενθυμίζει σε ολόκληρο τον κόσμο την πολιτιστική συμβολή της αρχαίας Σερραϊκής Μακεδονικής Ελλάδας, αφού είναι πασιφανής η παγκόσμια ιστορική αξία την μέχρι σήμερα
ευρημάτων.
Η εκδήλωση πλαισιώθηκε μουσικά από την παιδική χορωδία και την μπάντα της ΚΕΔΗΣ υπό την διεύθυνση της Μαρίας και Γιώργο Ταπέ.
Χαιρετισμός Δημάρχου αρχαιoλόγου Κατερίνας Περιστέρη στη βράβευση της
Κυρίες και Κύριοι,
Κανείς δεν αμφιβάλλει ότι οι Σέρρες είναι ένας ευλογημένος τόπος, γεμάτος από αρχαιότητες και από λαμπερό πολιτισμικό παρελθόν. Δεν είναι όμως μόνο ένας χώρος,διάσπαρτος αρχαιολογικών μνημείων αλλά ένας τόπος με πνευματικό φώς, μια παγκόσμια διαχρονική υψηλή πανανθρώπινη ιδέα.
Τα βλέμματα της παγκόσμιας κοινότητας το τελευταίο χρονικό διάστημα, είναι στραμμένα στην Ελλάδα και ιδιαίτερα στην περιοχή των Σερρών, με αφορμή τα μεγάλης αρχαιολογικής αξίας ευρήματα, στο ταφικό μνημείο του τύμβου Καστά της Αμφίπολης. Το ταφικό αυτό μνημείο, σύμφωνα με όσα έχουν ανακοινωθεί μέχρι σήμερα, από την ίδια την κυρία Περιστέρη και το Υπουργείο Πολιτισμού, έχει είτε άμεση είτε έμμεση σχέση με τον Μακεδόνα στρατηλάτη Μέγα Αλέξανδρο
και ενδεχομένως με τα πρόσωπα του στενού περιβάλλοντός του. Έκδηλο είναι το επιστημονικό ενδιαφέρον από όλες τις χώρες, για τα ευρήματα που έρχονται τακτικά στο φως, αν και δεν έχουν ολοκληρωθεί οι ανασκαφικές εργασίες σε ολόκληρο τον τύμβο.
Επειδή η ανασκαφική σκαπάνη της κυρίας Περιστέρη και των συνεργατών της, φέρνει στο φώς καλλιτεχνικά, αρχαιολογικά θαύματα της περιόδου λίγο πριν από το τέλος του 4ουπ.Χ αιώνα. Μεταξύ αυτών αναφέρω ενδεικτικά τα γλυπτά, τις σφίγγες, τις καρυάτιδες,τους ταφικούς θαλάμους,τα υπέροχα ψηφιδωτά δάπεδα με τα εντυπωσιακά χρώματα και τις πλούσιες παραστάσεις και τέλος τη λάρνακα με τον
κιβωτιόσχημο τάφο και τον σκελετό νεκρού, του οποίου την ταυτοποίηση ανάλαβαν ειδικοί επιστήμονες όπως ήδη προαναφέρθηκε. Για το χρονικό των ανασκαφών, την αρχαιολογική επιστημονική αξία και την ειδική σημασία κάθε ευρήματος, δεν είμαι αρμόδιος εγώ να αναφερθώ. Ωστόσο, είναι πασιφανής η παγκόσμια ιστορική αξία των μέχρι σήμερα ευρημάτων, ιδιαίτερα όμως για την Σερραϊκή περιοχή μας,αφού ενισχύουν και ενδυναμώνουν για άλλη μια φορά την ιστορική αλήθεια,ως προς την άμεση διασύνδεση της Αμφίπολης και ολόκληρης της Σερραϊκής γης,με την αρχαία Ελλάδα και την αρχαία Μακεδονία.
Επειδή, πέρα από την οποιοδήποτε ευρεία προβολή της Σερραϊκής Μακεδονικής γης στην παγκόσμια κοινωνία, ο πλούτος των ανασκαφικών ευρημάτων στον τύμβο Καστά, προσφέρει στο τόπο μας και σε όλο τον κόσμο, τεκμήρια με τεράστια επιστημονική, αρχαιολογική, ιστορική, καλλιτεχνική, αισθητική, εκπαιδευτική και άλλη αξία,
Επειδή, το έργο της ανασκαφής προαπαιτεί εξαιρετική αρχαιολογική κατάρτιση, υψηλή επιστημονική ευθύνη, επίβλεψη και συντονισμό των εργασιών, γνωρίσματα που κοσμούν την παριστάμενη αρχαιολόγο κυρία Περιστέρη και την ομάδα των συνεργατών της,
Επειδή, με τη σημαντικότατη αυτή αρχαιολογική ανακάλυψη και το συνολικό έργο της, η κυρία Περιστέρη υπενθύμισε στον κόσμο την πολιτιστική συμβολή της αρχαίας Σερραϊκής Μακεδονικής Ελλάδας,
Και τέλος, επειδή η ίδια έχει αναδειχθεί σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, ως το «πρόσωπο της χρονιάς» για το 2014, και είναι αυτή που με την αγάπη και το πάθος για το λειτούργημά της, θα μας κάνει κοινωνούς της αρχαιολογικής μας κληρονομιάς και θα μας αγκαλιάσει όλους λέγοντας:«η αρχαιολογία είναι μαγεία…»,
Η Δημοτική Αρχή
για όλους τους παραπάνω λόγους, αποφάσισε ομόφωνα,
την σημερινή δημόσια βράβευσή της
Επιτρέψτε μου όμως στο σημείο αυτό, να διαβάσω αυτούσιο το κείμενο της απόφασης (αριθ 749/25/12-11-2014) του Δημοτικού Συμβουλίου Σερρών.
«Εγκρίνει ομόφωνα, την από 10-11-2014 εισήγηση της Επιτροπής Απονομής Τιμητικών
Διακρίσεων,για τη βράβευση από το Δήμο Σερρών της κυρίας Αικατερίνης Περιστέρη, Προϊσταμένης Εφορείας Αρχαιοτήτων, με έδρα την πόλη μας:
• με το μετάλλιο της πόλης «ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΠΑΠΑΣ», το οποίο, απονέμεται σε όσους με τη προσωπική τους ικανότητα και συμβολή συντελούν στην καθ’ οιονδήποτε τρόπο ανάπτυξη της πόλης.
• με την αναγόρευσή της σε Επίτιμη Δημότη της πόλης των Σερρών καθώς και
• με τον απονομή του Διπλώματος Τιμής, ως ελάχιστη αναγνώριση από όλα τα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου, της υψηλής επιστημονικής προσφοράς της στην αποκάλυψη των αρχαιολογικών θησαυρών του τύμβου Καστά της Αμφίπολης. Ως αναγνώριση επίσης της μεθοδικότητας, συνέπειας και επιμονής της καθώς και της επιστημονικής δεοντολογίας & υπευθυνότητας που επέδειξε καθ’ όλη την ανασκαφική έρευνά της με τους συνεργάτες της».
Πρέπει επίσης να υπενθυμίσω και να πω ότι το ενδιαφέρον του Δημοτικού Συμβουλίου Σερρών εκδηλώθηκε και για την αξιοποίηση αυτών των ευρημάτων σε σχέση με την πόλη των Σερρών αλλά και όλου του Νομού Σερρών, με ψήφισμά του στις 15 Οκτωβρίου 2014, το οποίο απέστειλε στο Υπουργείο Περιββάλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων(ΥΠΕΧΩΔΕ) και στο Υπουργείο Πολιτισμού, σύμφωνα με το οποίο
διεκδικούμε σε συνεργασία με όλους τους φορείς του Νομού, την κατασκευή ενός νέου οδικού άξονα, Σέρρες-Αμφίπολη μέσω Νέου Σκοπού και τη δημιουργία ενός σύγχρονου αρχαιολογικού Μουσείου στην πόλη τω Σερρών, ένα παλιό όνειρο των Σερραίων.
Ο νέος οδικός άξονας Σερρών – Αμφίπολης , μέσου Ν. Σκοπού θα περιορίσει την απόσταση και θα διευκολύνει τόσο τους Σερραίους όσο και τους ξένους διερχόμενους, που θέλουν να επισκέπτονται γρήγορα και με ασφάλεια την Αμφίπολη, αλλά και αντίστροφα, όσους επισκέπτες των αρχαιολογικών χώρων της Αμφίπολης επιθυμούν να γνωρίσουν παράλληλα την πόλη των Σερρών.
Η δημιουργία του νέου σύγχρονου αρχαιολογικού μουσείου στην πόλη των Σερρών, με κατάλληλους χώρους θα στεγάσει, θα αξιοποιήσει και θα προβάλει στους επισκέπτες, τους διάσπαρτους αρχαιολογικούς σερραϊκούς θησαυρούς που βρίσκονται σε μουσεία εκτός Σερρών και εκείνων που ακόμη δεν έχουν προβληθεί, ανεξάρτητα από την παράλληλη λειτουργία του ήδη εξαίρετου Μουσείου της Αμφίπολης.
Είναι καιρός, να αξιοποιήσουμε με όλες μας τις δυνάμεις, τον ιστορικό και αρχαιολογικό μας πλούτο. Να ενώσουμε, μεταφορικά, τους αρχαιολογικούς χώρους και τα πλούσια μνημεία του Νομού μας, μικρά και μεγάλα, σε ένα ενιαίο ιστορικό ψηφιδωτό, προβάλλοντάς τα και αξιοποιώντας τα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Η σημειολογική σήμερα τιμητική βράβευση της κυρίας Περιστέρη, είναι δείγμα της ευαισθησίας των μελών του Δημοτικού Συμβουλίου και των Σερραίων πολιτών, απέναντι στην αρχαιολογική κληρονομιά και στους ανθρώπους εκείνους που εργάζονται για την ανάδειξη των κρυμμένων θησαυρών της Σερραϊκής μας ιστορίας.
Σας ευχαριστούμε όλους για την παρουσία σας.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΤΕΡΙΝΑΣ ΠΕΡΙΣΤΕΡΗ
Καβαλιώτισσα στην καταγωγή. Σπούδασε αρχαιολογία το Α.Π.Θ και αποφοίτησε με άριστα.
Γνωρίζοντας πολύ καλά τη Γαλλική Γλώσσα, πραγματοποίησε στην συνέχεια μεταπτυχιακές σπουδές στη Γαλλία, πάνω στην προϊστορική αρχαιολογία με ειδικότερο θέμα: «Λιθοτεχνία στην Σκάλα Σωτήρος της Θάσου». Εκεί παρακολούθησε μαθήματα σχετικά με τη μεθοδολογία των
ανασκαφών και εργάστηκε ως υπότροφος ερευνήτρια (Chercheurassociée) στο Ίδρυμα Ερευνών
CNRS στο Παρίσι (Paris I Sorbonne και ParisMeudon)καθώςκαι στη Νότια Γαλλία στο Ίδρυμα Ερευνών της Προϊστορίας της Ανατολής στο Jales (Ζαλ) της περιοχής Ardèche (Αδρές).
Επιστρέφοντας από τις μεταπτυχιακές σπουδές της, προσλαμβάνεται στην περιφερειακή τότε Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων (ΕΠΚΑ) της Καβάλας και αργότερα το 1980 διορίζεται ως μόνιμος αρχαιολόγος, στο Υπουργείο Πολιτισμού.
Από τις διάφορες θέσεις της, στις Εφορείες ΙΗ ́-18η και ΙΘ ́-19ηΠροϊστορικών & Κλασικών Αρχαιοτήτων Θράκης, συμμετείχε σε διάφορες έρευνες και ανασκαφές:
• στα Αρχαία Άβδηρα Ξάνθης, στη Μαρώνεια και στη Μεσημβρία – Ζώνη, σε πρόγραμμα καταγραφών και τεκμηρίωσης αρχείων,
• στη Θάσο σε συνεργασία με τη Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή,
• στο νομό Δράμας, με ανασκαφικές έρευνες στην Ακρόπολη της Πλατανιάς, στο Αρκαδικό και στον νεολιθικό οικισμό Ντικιλί-Τάς της Καλής Βρύσης, όπου έφερε στο φως ναό του Διονύσου, συμπληρώνουν τη διαδρομή της.
• Στις Σέρρες, οι έρευνές της εστιάζονται και ανακαλύπτουν: (i) Στο Μαύρο Βράχο του Σιδηροκάστρου το Ρωμαϊκής εποχής «Ιερό των Νυμφών» των μυθικών θεών Πάνα και Απόλλωνα. (ii)τον οικισμό «Αρχαία Βέργη» στον σημερινό Νέο Σκοπό και (iii) συμμετέχει επίσης στις ανασκαφές του αρχαίου οικισμού Άργιλος, δυτικά των εκβολών
του Στρυμόνα.(iv) Ειδικότερα στην Αμφίπολη, εργάστηκε αρχικά για ένα μικρό διάστημα 1979-80, με τον αείμνηστο αρχαιολόγο Δημήτρη Λαζαρίδη, στις εκτεταμένες ανασκαφές που διεξήγαγε εκείνος σε ολόκληρο το χώρο της Αμφίπολης μέχρι το 1985 (έτος αποβίωσης), ενώ συνεργάτης του ήταν ο τότε σύζυγός της, ο φιλόλογος Μόσχος Οτατζής.
Ήδη, από το 1964 είχαν αρχίσει οι πρώτες ανασκαφές στον τύμβο Καστά. Η κυρία Περιστέρη συνήθιζε να αποδίδει στον σπουδαίο αρχαιολόγο Λαζαρίδη, μια διφορούμενη φράση: «Ο Μανόλης (Ανδρόνικος) βρήκε τον Φίλιππο, εγώ όμως δεν βρήκα τη Ρωξάνη»,
προκειμένου να καταδείξει το ανασκαφικό ενδιαφέρον που παρουσίαζε η Αμφίπολη και ο ενδεχόμενος εντοπισμός του οίκου του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Συνεπώς, στην κυρία Περιστέρη, είχε από τότε ωριμάσει η ιδέα της ανασκαφής του τύμβου Καστά, γιατί η επιστημονική της διαίσθηση την διαβεβαίωνε ότι αυτός ο τύμβος έκρυβε κάτι πολύ σημαντικό. Γι’ αυτό, όταν τοποθετήθηκε το 2004 ως προϊσταμένη της νεοϊδρυθείσας ΚΗ’ (28ης)Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων – ΕΠΚΑ, με έδρα την πόλη των Σερρών, ανέσυρε από το συρτάρι της την έρευνα εκείνη και το 2009 έδωσε το προσωπικό επιστημονικό της «παρών» στον τύμβο. Στο βάθος του μυαλού της είχε πάντα τη… Ρωξάνη και τον γιο της τον Αλέξανδρο Δ’. Σε δηλώσεις στην εφημερίδα «Μακεδονία» την 1-9-2010 θα πει:«…ελπίζουμε σύμφωνα και με το πιστεύω του Δ. Λαζαρίδη να βρούμε τον τάφο αυτών των δύο προσώπων».Ποτέ όμως δεν μπορείς με βεβαιότητα και ακρίβεια να προβλέψεις τί θα φέρει στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη.
Το διαισθητικό όραμα της κυρία Περιστέρη μπαίνει σε εφαρμογή. Οι αρχικές ανασκαφές του 2011 δεν θα δείξουν πολλά πράγματα και το 2012 αποφασίζει να σκάψει βαθύτερα. Οι δύο πρώτες τομές είναι άκαρπες. Χάρη στην αρχαιολογική διαίσθησή της, στάθηκε τυχερή στην τρίτη τομή, όταν συνάντησε πλέον τον επιβλητικό μαρμάρινο περίβολο των 498 περίπου μέτρων του τύμβου.
Οι επιστημονικές της προβλέψεις επαληθεύτηκαν και η επιμονή της δικαιώθηκε. Ο δρόμος για να έρθει στο φως το επιβλητικό αυτό ταφικό μνημείο είχε πλέον ανοίξει. Δικαίως τον Μάρτιο του 2014, το αρχαιολογικό συνέδριο για τη Μακεδονία στη Θεσσαλονίκη, θα έχει τιμητικά στην αφίσα του, τον περίβολο του τύμβου της Αμφίπολης. Η επιμονή της αρχαιολόγου κ. Περιστέρη, θα την οδηγήσει τον περυσινό Αύγουστο του 2014, μπροστά στον προστατευτικό τοίχο του ταφικού
μνημείου με τους τρεις εσωτερικούς θαλάμους με τα σημαντικά εσωτερικά ευρήματα, ενώ τον Οκτώβριο του ιδίου έτους, θα ανακαλύψει τον κιβωτιόσχημο μακεδονικό τάφο με τον σκελετό νεκρού, την ταυτοποίηση του οποίου διερευνούν ειδικοί επιστήμονες. Τα μέχρι σήμερα θαυμαστά ευρήματα του σημαντικού τύμβου, δικαίωσαν πλήρως την αρχαιολόγο μας κυρία Περιστέρη.
Στο πλούσιο όμως βιογραφικό της, εκτός από όσα προαναφέραμε και τις ανασκαφές της Αμφίπολης, περιλαμβάνονται επίσης:
• Συμμετοχές σε συνέδρια, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, σε πολλά από τα οποία υπήρξε ομιλήτρια με προσωπικές της ανακοινώσεις.
• συμμετοχές σε εκθέσεις, όπως αυτή στο Μουσείο του Λούβρου, με θέμα «Στο Βασίλειο του Μεγάλου Αλεξάνδρου: Αρχαία Μακεδονία» (από 13/10/2011 έως 16/01/2012), ως μέλος της οργανωτικής επιτροπής.
• Σειρά διάλεξεων& διδασκαλιών όπως:
α) Στον Καναδά, το 2010, έπειτα από πρόσκληση του Πανεπιστημίου του Montreal (UnivérsitedeMontreal III, Facultédesartsetdessciences, Centre d’ étudesclassiques,
ήτοι: Ελεύθερες τέχνες και επιστήμες στο κέντρο κλασικών σπουδών), και εκεί μένει δύο εβδομάδες, διδάσκει και παρουσιάζει τις αρχαιολογικές έρευνες στο νομό Σερρών (Αρχαία Βέργη, Αμφίπολη).
β) Σε Πανεπιστήμια και Μουσεία της Γαλλίας, σε διάφορες πόλεις, όπως και στο Μουσείο του Λούβρου,για τις ανασκαφικές έρευνες στις Σέρρες και ιδιαίτερα στην περιοχή Μαύρου Βράχου Σιδηροκάστρου και της αρχαίας Βέργης.
• Συμμετοχές: α) σε σεμινάρια λιθοτεχνίας στο Παρίσι, στην πειραματική αρχαιολογία, την τεχνολογία και τυπολογία λίθινων εργαλείων, μαθήματα σχεδίασης εργαλείων, σεμινάρια μουσειολογίας και
β) ως κύρια ομιλήτρια σε συνέδρια αρχαιολογίας στην Ελλάδα και το εξωτερικό, από το 1984 έως και σήμερα. Τον Οκτώβριο του 2012, συμμετέχει ως μέλος στην οργανωτική επιτροπή του 10ου Διεθνούς Συμποσίου στο Blagoevgrad της Βουλγαρίας, με θέμα:«AncientCulturesinSouth – EastEuropeandtheEasternMediterranean – Megalithic
Monumentsand Cult Practices» ήτοι «Αρχαίοι πολιτισμοί στη Νότιο – Ανατολική Ευρώπη και την Ανατολική Μεσόγειο – μεγαλιθικά μνημεία και πρακτικές λατρείας».
γ) Ως υπεύθυνη οργάνωσης και εκθεσιακού προγράμματος του νέου Μουσείου Δράμας βγαίνει καλή, είναι γιατί την αγαπώ», το οποίο εγκαινιάστηκε το έτος 2000. Τα στοιχεία αυτά, καταδεικνύουν τη σοβαρότητα,την επιστημοσύνη και το ήθος της κυρίας Περιστέρη.
Θα πρέπει να προσθέσουμε και ορισμένα σπουδαία χαρακτηριστικά γνωρίσματα της προσωπικότητας και του χαρακτήρα της τιμώμενης σήμερα αρχαιολόγου κυρίας Περιστέρη.
Χαρακτηριστικά όπως είναι: η επιστημονική επιμονή της παρά τις οικονομικές δυσκολίες που αντιμετώπιζε στις ανασκαφικές της εργασίες και παρά τις αντιφατικές πολλές φορές απόψεις των συναδέλφων της αρχαιολόγων, η τηρούμενη αυστηρά επιστημονική δεοντολογία, η αγάπη και το πάθος της για το ερευνητικό έργο, η σεμνότητα και το χαμηλό προφίλ, η προσεκτική διατύπωση των απόψεών της για τα ευρήματα χωρίς να δημιουργεί αστήρικτες προσδοκίες πριν εξαντληθεί κάθε επιστημονική διερεύνηση με ακρίβεια.