Στην εσπερίδα για τη Μεσαιωνική Πόλη -που διοργάνωσε ο Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος Ρόδου- με αφορμή τη συμπλήρωση 30 χρόνων από την ένταξή της στον κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, αλλά κι ενόψει της νέας Προγραμματικής Σύμβασης, παρέστη ο Αντιδήμαρχος Πολιτισμού, Αθλητισμού Μεσαιωνικής Πόλης και Μνημείων Τέρης Χατζηιωάννου, το περασμένο Σάββατο στο ΕΒΕΔ.
Αφού άκουσε με προσοχή όλες τις τοποθετήσεων των ομιλητών και τους προβληματισμούς που τέθηκαν, ο κ. Χατζηιωάννου την τοποθέτησή του τόνισε μεταξύ των άλλων τα εξής:
«Θα ξεκινήσω με μία παραδοχή: Η Παλιά Πόλη προφανώς έχει προβλήματα. Άλλωστε είναι μια πόλη που διαρκώς μεταλλάσσεται. Και θα σας καλέσω να παραστείτε στην ημερίδα όπου θα παρουσιάσουμε –και μέσα από το προσωπικό μου αρχείο (δημοσιεύματα, ρεπορτάζ κλπ)- τα διαχρονικά προβλήματα που ταλανίζουν το μνημείο εδώ και 30 χρόνια. Θα διαπιστώσετε ότι μία σειρά προβλημάτων δεν έχουν αντιμετωπισθεί, γιατί η κεντρική πολιτεία δεν έβαζε το «μαχαίρι» εκεί που έπρεπε. Όμως με αφορμή τα όσα κατά καιρούς λέγονται, θέλω να κάνω κάτι σαφές: Δεν κινδυνεύει η Μεσαιωνική Πόλη ν’ απενταχθεί από τα Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Διότι εντάχθηκε για τρία συγκεκριμένα κριτήρια, τα οποία δεν πρόκειται ν’ αλλάξουν. Τα θέματα διαχείρισης των πόλεων είναι ορατά, γι΄αυτό πάρα πολλές ιστορικές πόλεις μέσα από την UNESCO δημιούργησαν τον Οργανισμό Πόλεων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς για ν’ αντιμετωπίσουν τέτοιου είδους θέματα, τα οποία δεν έχουν βεβαίως εκλείψει. Προφανώς η Ρόδος δεν έχει κάνει τα προσδοκώμενα βήματα, αλλά αυτό έχει να κάνει και με τη πολυδαίδαλη νομοθεσία. Όμως γιατί βρισκόμαστε εδώ; Σεις το αναφέρατε, είμαστε εδώ γιατί αυτή η δημοτική αρχή του Φ. Χατζηδιάκου βρίσκεται ένα βήμα πριν από την υπογραφή της νέας προγραμματικής σύμβασης στις 7 Μαρτίου, ενώ μέχρι το τέλος Ιανουαρίου γίνεται και η ανάρτηση της Β’ Φάσης της Πολεοδομικής Μελέτης της ΜΠ. Που είναι το «ευαγγέλιο» της ΜΠ και η κεντρική της φιλοσοφία είναι υπέρ των μόνιμων κατοίκων.
Ένα άλλο στοιχείο που πρέπει να εξετάσουμε με μία άλλη οπτική, είναι ο πληθυσμός που κατοικεί εντός των τειχών, με βάσει τις αναφορές που έγιναν. Εγώ γεννήθηκα και μεγάλωσα στη Μεσαιωνική Πόλη, αλλά ήταν διαφορετικές οι συνθήκες το 1971 όπως αναφέρατε, όπως διαβιούσαν εκεί 7.500 κάτοικοι και τώρα παραμένουν 2.000 άτομα. Είναι λογικό να υπάρχουν διαφορές, αφού άλλαξαν οι κοινωνικοοικονομικές συνθήκες συγκρίνοντας την κατάσταση προ πενήντα περίπου χρόνων με το σήμερα. Θυμίζω πως τις δεκαετίες του ’60, του ’70 και του ’80, το να διαμένεις στη Μεσαιωνική Πόλη, ήταν μία απίστευτη περιπέτεια. Το μεγαλύτερο ποσοστό πχ που διαμένει τώρα στην συνοικία των Αγ. Αποστόλων ήταν κάτοικοι του κάστρου. Άρα τα όποια προβλήματα εντοπίζονται δεν είναι η αιτία εγκατάλειψης της ΜΠ. Είναι σύνθετα τα αίτια.
Αναφορικά με την Προγραμματική Σύμβαση που έληξε το 2004, θυμίζω ότι πέρασαν έξι κυβερνήσεις, δέκα υπουργοί και πολύς κόπος αιρετών κι υπηρεσιακών για να πείσουν την όποια κυβέρνηση να υπογράψει μία νέα Προγραμματική. Κι έγινε τώρα εφικτό, αυτή είναι η αλήθεια… Όταν ανέλαβε η δημοτική αρχή του Φώτη Χατζηδιάκου, από την πρώτη στιγμή ξεκινήσαμε την προσπάθεια στα συναρμόδια υπουργεία να πείσουμε για την αναγκαιότητα υπογραφής νέας σύμβασης. «Φάγαμε πόρτα», συναντήσαμε και «αδιάφορους» υπουργούς όμως τα καταφέραμε. Και οφείλω ως ροδίτης να το αναγνωρίσω. Σε συνεργασία με τους βουλευτές και ιδιαιτέρως τον παριστάμενο υφυπουργό Ναυτιλίας Νεκτάριο Σαντορινιό και τον Υφυπουργό Πολιτισμού Κώστα Στρατή, επιτευχθεί ο στόχος. Και αυτό γίνεται εφικτό. Το Μνημόνιο Συνεργασίας, περιγράφει μία νέα Προγραμματική Σύμβαση, για την προστασία, ανάδειξη, διαχείριση της Μ.Π. ανάμεσα στο Δήμο Ρόδου, το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, το υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου. Μπαίνει ένα πολύ μεγάλο θέμα για τη χρηματοδότηση, γιατί υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να έχεις τα κονδύλια, αλλά να μην έχεις το χρονικό περιθώριο της απορρόφησής τους, καθώς οι διαδικασίες είναι πολύ χρονοβόρες. Πχ για την αποκατάσταση της οδού Ιπποτών, δε χάσαμε ούτε μία μέρα και πέρασαν 14 μήνες! Για την Πολεοδομική Μελέτη δεν υπήρχε η χωροθέτηση του αιγιαλού, οπότε δεν μπορούσε να υπογραφεί Προεδρικό Διάταγμα. Τώρα είναι δυνατό. Κλείνοντας, να ξεκαθαρίσω ότι ο λόγος μη συμμετοχής της Διεύθυνσης Μεσαιωνικής Πόλης σε αυτή την εσπερίδα είχε να κάνει με τον προγραμματισμό ημερίδας που θα πραγματοποιηθεί από κοινού με το υπουργείο Πολιτισμού στα μέσα Φεβρουαρίου, προκειμένου να παρουσιασθεί στο χρόνο που πρέπει το σχέδιο για τη νέα Προγραμματική Σύμβαση για τη Μ. Πόλη και κυρίως ν’ αναπτύξουμε την Β’ Φάση της Πολεοδομικής Μελέτης αλλά και την εξέλιξη έργων, όπως το Εθνικό Θέατρο, τη Ροδιακή Έπαυλη κλπ για την οποία έχουν δουλέψει πολλοί άνθρωποι όλα αυτά τα χρόνια».
