«Ομπρέλα» προστασίας για τη Μεσαιωνική Πόλη
Σύσκεψη για τη Β’ Φάση της Πολεοδομικής Μελέτης της Μεσαιωνικής Πόλης της Ρόδου πραγματοποιήθηκε στη Διεύθυνση Μεσαιωνικής Πόλης στην οδό Ιπποτών. Στην συνάντηση συμμετείχαν ο Aντιδήμαρχος Πολιτισμού, Αθλητισμού, Μεσαιωνικής Πόλης & Μνημείων κ. Τέρης Χατζηιωάννου, ο Εντεταλμένος Σύμβουλος Πολεοδομικού Σχεδιασμού κ. Γιώργος Κακούλης, η εκπρόσωπος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου – Aρχαιολόγος κα Γιώτα Ψαρρή, ο Αρχιτέκτονας κ. Γιάννης Παπαχριστοδούλου, η Διευθύντρια της Διεύθυνσης Μεσαιωνικής Πόλης κα Άννα Παρασκευόπουλου και η προϊσταμένη Μελετών & Εφαρμογών της Διεύθυνσης Πολεοδομικού Σχεδιασμού κα Ματίνα Σωτηράκη.
Σκοπός της συνάντησης εργασίας η εξέλιξη της Β’ Φάσης της Πολεοδομικής Μελέτης πάνω στις γενικές κατευθύνσεις/άξονες που θα πρέπει να ληφθούν υπόψη όπως: η έμφαση στην προσέλκυση μονίμων κατοίκων στη Μεσαιωνική Πόλη (MΠ), μέσω αξιοποίησης του κτιριακού αποθέματος, μέσω περιορισμού της έκτασης του πολεοδομικού κέντρου – κεντρικών λειτουργιών της πόλης και κυρίως των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος, με ενίσχυση της λειτουργίας κυρίως εμπορικών καταστημάτων που εξυπηρετούν τις καθημερινές ανάγκες της γειτονιάς. Παράλληλα με την πολιτική κυκλοφορίας οχημάτων και στάθμευσης, αξιοποίηση των υφιστάμενων δημόσιων κτιρίων για λειτουργίες κοινωνικού εξοπλισμού, επαναπροσέγγιση των προτεινόμενων μηχανισμών ελέγχου εφαρμογής των πολεοδομικών διατάξεων, αποκατάσταση των όψεων των κτιρίων με την απομάκρυνση προθηκών, διαφημίσεων και διαφημιστικών πινακίδων που δημιουργούν οπτική όχληση, αποκρύπτουν τη μορφολογία των όψεων και γενικά υποβαθμίζουν αισθητικά τον κτιριακό πλούτο της πόλης.
Σημειώνεται ότι με απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού & Αθλητισμού εγκρίθηκε από την άποψη της Αρχαιολογικής Νομοθεσίας, η αναθεωρημένη Πολεοδομική Μελέτη (Α΄ Φάση) με ενδεικτικούς όρους, όπως: H απάλειψη της οργάνωσης της περιμετρικής ζώνης ΜΠ, η μη υπαγωγή των πόρων του ΥΠΠΟΑ (εισπράξεις από μουσεία, αρχαιολογικούς χώρους κ.α.) στον ειδικό λογαριασμό κ.α. Απορρίφθηκαν προτάσεις, όπως η κατασκευή νέου μουσείου Ιστορίας της Ρόδου στην πλατεία Πεισιδώρου, διότι ο μεγάλος όγκος του κτηρίου θα επιβαρύνει σημαντικά τον οικισμό, οι προτεινόμενοι υπόγειοι χώροι στάθμευσης στην πλατεία Κλεοβούλου και στην πλατεία Αθηνάς, λόγω των επιβαρύνσεων που θα προκληθούν στους υφιστάμενους οδικούς άξονες του οικισμού από την αυξημένη κυκλοφορία των οχημάτων και λόγω της ισχυρής πιθανότητας εντοπισμού αρχαιοτήτων, αλλά και οι προτεινόμενοι υπόγειοι χώροι στάθμευσης στην περιοχή της Κολώνας και της πλατείας Νεωρίου.
Αντιθέτως, συμφωνείτε να υλοποιηθεί η ανάπλαση στην περιοχή της πλατείας Νεωρίου, προκειμένου να αποκατασταθεί ο οπτικός άξονας της πύλης Ελευθερίας με το φρούριο του Αγ. Νικολάου και τους τρεις μύλους, χωρίς ωστόσο να γίνει η προτεινόμενη υπερύψωση της πλατείας και η κατασκευή των υπογείων χώρων στάθμευσης, ενώ ανοικτό παραμένει το ενδεχόμενο διάνοιξης οδού επικοινωνίας από τον προμαχώνα του Αγ. Γεωργίου προς το Πανεπιστήμιο, πρόταση όμως που δεν θα αλλοιώνει τη μορφή και τη δομή των τειχών και θα συνοδεύεται από πλήρη αρχαιολογική τεκμηρίωση.
Επίσης προτείνεται στην πλατεία Σοφοκλέους, η αποκατάσταση του πολεοδομικού ιστού να συμπεριλάβει μόνο τη μία πλευρά της οδού, τη δυτική, προκειμένου να κλείσει το ανοικτό μέτωπο των ρυμοτομούμενων σήμερα μερίδων. Να γίνει σεβαστή η υφιστάμενη διαμόρφωση του κοινόχρηστου χώρου και της πλατείας Σοφοκλέους, χωρίς την ανέγερση νέων κτισμάτων σε αυτή, ενώ στην πλατεία Αθηνάς ζητά να διατηρηθούν αδόμητες ή ακόμη και να απαλλοτριωθούν οι ιδιοκτησίες που εξασφαλίζουν την πρόσβαση στο ναό του Αγίου Σπυρίδωνα, στην παλαιοχριστιανική βασιλική Αρχαγγέλου Μιχαήλ καθώς και στον περιβάλλοντα χώρο των παραπάνω μνημείων.
Παράλληλα οι χρήσεις – λειτουργίες που αφορούν στον τομέα του πολιτισμού, τη στέγαση των υπηρεσιών του ΥΠΠΟΑ, τους χώρους αποθήκευσης των αρχαιολογικών ευρημάτων κι η δημιουργία νέων μουσειακών χώρων (π.χ. Μουσείο Εναλίων Αρχαιοτήτων) να προσδιοριστούν βάσει ειδικής μελέτης που θα εκπονηθεί σε συνεργασία με τις Υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ και τους λοιπούς εμπλεκόμενους φορείς. «Η επικείμενη υπογραφή της Προγραμματικής Σύμβασης κι η έκδοση της Πολεοδομικής Μελέτης σε Προεδρικό Διάταγμα (ΠΔ) κατοχυρώνει τη διαχρονική εξέλιξη, προστασία και προοπτική της ΜΠ. Μια προσπάθεια πάρα πολλών ετών φτάνει σε μια κρίσιμη καμπή, γεγονός που επιτρέπει σ’ όλους να προσβλέπουμε με αισιοδοξία το μέλλον» τονίζει ο αντιδήμαρχος Μεσαιωνικής Πόλης & Μνημείων Τέρης Χατζηιωάννου. «Η θετική κατάληξη της Πολεοδομικής Μελέτης διασφαλίζει ένα πλαίσιο αποτελεσματικών ενεργειών που σε συνδυασμό με τη βούληση της ελληνικής πολιτείας να συνδράμει το Δήμο Ρόδου, δύναται να αλλάξει καταλυτικά την ροή των πραγμάτων στη Μεσαιωνική Πόλη» υπογραμμίζει κι ο Εντεταλμένος Σύμβουλος Πολεοδομικού Σχεδιασμού και Πρόεδρος της ΔΕΡΜΑΕ Γιώργος Κακούλης.
Σημειώνεται ότι με αφορμή την επικείμενη υπογραφή της νέας Προγραμματικής Σύμβασης, αλλά και το τεχνικό πρόγραμμα του 2019, η Διεύθυνση Μεσαιωνικής Πόλης και Μνημείων του Δήμου Ρόδου προγραμματίζει Ημερίδα για την παρουσίαση της Β’ Φάσης της Πολεοδομικής Μελέτης της ΜΠ, του Εθνικού Θεάτρου, της Ροδιακής Έπαυλης, του κτιρίου Ακάβι κ.α. έργων ευθύνης της Διεύθυνσης προκειμένου οι πολίτες να πληροφορηθούν για την πορεία εξέλιξης αυτών των συμβολικών έργων. Υπογραμμίζεται δε, ότι σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου (ΥΠΠΟΑ) κι άλλους φορείς και συλλόγους, καταρτίζεται το πρόγραμμα εκδηλώσεων και δράσεων του 2019 για την 30η επέτειο ένταξης της Μεσαιωνικής Πόλης της Ρόδου στον κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.