Λένε «όταν δεν μπορείς να κάμψεις το φρόνημα ενός λαού, κατασφάγιασέ τον», «όταν η συνείδησή του δεν αλλοιώνεται στον χρόνο, κατατρόπωσέ τον», «όταν οι αρχές και οι αξίες του διατηρούνται ευλαβικά από γενιά σε γενιά, εξευτέλισέ τες». Και έτσι έγινε, έτσι γίνεται δυστυχώς ακόμη…
Αλλά κάποτε οι στρατιωτικοί χειρισμοί είναι ανήμποροι μπροστά στο ψυχικό σθένος, την αλληλοϋποστήριξη, την πίστη που χαρακτηρίζει έναν λαό. Τότε η γενοκτονία δεν αφορά σε ανθρώπους, αφορά σε ήρωες. Η αποτελεσματικότητα της κτηνωδίας προσκρούει στη γενιά που επιζεί, που ορκίστηκε στους νεκρούς της.
Μόνο με αυτές τις σκέψεις πρέπει να στεκόμαστε μπροστά στη δύναμη και στην αποφασιστικότητα του Ποντιακού λαού. Ο μόνος δρόμος για να πορευτεί κανείς δίπλα τους είναι αυτός της υπόμνησης του Κακού, της διατήρησης ζωντανής της ανάμνησης μιας Γενοκτονίας που δεν τους έπρεπε, δεν τους άξιζε, δεν την προκάλεσαν… Όπως και κάθε λαός…
Αυτό είναι το χρέος της ανθρωπότητας στον ποντιακό ελληνισμό και στο δράμα που η ανελέητη τουρκική οργή τους επιφύλαξε. Είτε περάσουν 100, είτε περισσότερα χρόνια, να μην ξεχαστεί η Γενοκτονία, να μην επαναληφθεί το Κακό.
