Χάρη στα ηφαιστειογενή εδάφη της και το μαγευτικό γεωγραφικό της ανάγλυφο, η Μήλος αποτελεί ένα φυσικό γεωλογικό πάρκο που σας περιμένει για ανακάλυψη.
Για εσάς που ενδιαφέρεστε για μία τέτοια πρωτότυπη περιήγηση, το Μεταλλευτικό Μουσείο Μήλου διοργανώνει γεωλογικούς περιπάτους στις σημαντικότερες τοποθεσίες γεωλογικού και μεταλλευτικού ενδιαφέροντος του νησιού.Οι προτεινόμενες διαδρομές γεωλογικού και μεταλλευτικού ενδιαφέροντος είναι οι εξής:
Διαδρομή Α’
– «Συνεδριακό Κέντρο Μήλου – Γεώργιος Ηλιόπουλος»
Το κτίριο ήταν εργοστάσιο επεξεργασίας καολίνη. Ανακαινίστηκε από την εταιρία ΟΡΥΜΗΛ Α.Ε. Λειτουργεί από το 2000.
– Εργοστάσιο Κάναβας
Εργοστάσιο επεξεργασίας μπεντονίτη και λιμενικές εγκαταστάσεις φόρτωσης, της S&B Bιομηχανικά Ορυκτά Α.Ε.
– Ατμίδες Κάναβας
Υποθαλάσσιες διαφυγές θερμών αερίων και ανάβλυση ζεστού νερού με θερμοκρασίες από 35°-75°C. Χρησιμοποιούνται ως ιαματικές πηγές.
– Αλυκή
Παλιά εγκατάσταση παραγωγής αλατιού μέσω φυσικής εξάτμισης θαλασσινού νερού.
– Λουτρά Αλυκής
Αρχαίο λουτρικό σπήλαιο. Χλωριονατριούχος θερμή ιαματική πηγή.
– Γεωθερμικό Εργοστάσιο
Εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος με κινητήρια δύναμη την πίεση των γεωθερμικών ρευστών της περιοχής που ανέβαιναν στην επιφάνεια από γεωτρήσεις της ΔΕΗ. Λειτούργησε για μικρό χρονικό διάστημα πειραματικά και εγκαταλείφθηκε για τεχνικούς κυρίως λόγους.
– Φυλακωπή – Παπάφραγκας
Η ανάπτυξη της Φυλακωπής, της προϊστορικής πόλης της Μήλου, αποδίδεται από πολλούς μελετητές στο εμπόριο του οψιδιανού. Ο Παπάφραγκας έχει δημιουργηθεί από ηφαιστειακούς τόφφους με κυρίαρχο συστατικό θραύσματα κίσσηρης (ελαφρόπετρας).
– Ζεφυρία ή Χώρα
Μεσαιωνική πόλη της Μήλου. Άκμαζε ως τα τέλη του 17ου αιώνα. Η πόλη εγκαταλείφθηκε από τους κατοίκους της λόγω ηφαιστειακών αναθυμιάσεων και επιδημιών. Στην περιοχή εντοπίζεται ένα από τα καλύτερα γεωθερμικά πεδία του κόσμου.
– Εγκαταστάσεις της S&B Βιομηχανικά Ορυκτά Α.Ε., Βούδια
Εδώ ξεκίνησε το 1934 η Εταιρία τη δραστηριότητά της στη Μήλο, για την εκμετάλλευση αργυρομεταλλευμάτων και βαρυτίνης. Τη δεκαετία του 50 ξεκίνησε την επεξεργασία μπεντονίτη, καολίνη και περλίτη. Σήμερα διαθέτει σύγχρονες εγκαταστάσεις επεξεργασίας περλίτη και μπεντονίτη, από τις μεγαλύτερες στην Ευρώπη. Από τη γέφυρα φόρτωσης εξάγεται ανά τον κόσμο το 95% της παραγωγής.
-Ορυχείο Αγγεριάς
Ένα από τα μεγαλύτερα ορυχεία μπεντονίτη στον κόσμο. Η εκμετάλλευση ξεκίνησε το 1985 και η μέση ετήσια εξόρυξη είναι ένα εκατομμύριο τόνοι. Τα διάφορα χρώματα που μπορεί να δει κανείς οφείλονται σε διαφορετικές ποιότητες του υλικού και δημιουργούνται από οξείδια του σιδήρου.
Διαδρομή Β’
– Σαρακήνικο
Ηφαιστειακός σχηματισμός, το σχήμα οφείλεται κυρίως στη θαλάσσια διάβρωση και στο νερό της βροχής. Εμφανής η παρουσία των θαλάσσιων απολιθωμάτων.
– Φυροπόταμος
Εργοστάσιο επεξεργασίας του ορυκτού καολίνη της δεκαετίας του ʼ60.
– Τράχηλας
Κατάλοιπο ηφαιστειακής δραστηριότητας.
Ορυχείο περλίτη της S&B Βιομηχανικά Ορυκτά Α.Ε., όπου γίνεται ταυτόχρονη εκμετάλλευση και αποκατάσταση τοπίου (αποκατεστημένες βαθμίδες κοντά στη θάλασσα).
Διαδρομή Γ’
-Χιβαδολίμνη
Παλαιό ορυχείο περλίτη που έχει αποκατασταθεί από την S&B Βιομηχανικά Ορυκτά Α.Ε.
-Τσιγκράδο
Εργοστάσιο παραγωγής περλίτη της S&B Βιομηχανικά Ορυκτά Α.Ε.
-Κρατήρας Φυριπλάκας
Κατάλοιπο τελευταίας ηφαιστειακής δραστηριότητας στο νησί.
– Κάλαμος
Χαρακτηριστικό δείγμα ατμιδικής δράσης στο νησί. Οι υπέρθερμοι ατμοί εκλύονται με συριγμό από το υπέδαφος αφήνοντας επικαθίσεις αλάτων και θείου.
– Αγία Κυριακή
Ενδείξεις μεταλλευτικής δραστηριότητας κατά την κλασική αρχαιότητα και τη Ρωμαϊκή περίοδο.
Άλλα σημαντικά αξιοθέατα
– Γλαρονήσια
Ανδεσιτική λάβα. Χαρακτηριστική στηλοειδής κατάτμηση με κολώνες κυρίως πενταγωνικής διατομής, ενδεικτικές της ψύξης σε μικρό βάθος.
– Κλέφτικο
Λευκοί τόφφοι με χαρακτηριστική στρωμάτωση. Χρησιμοποιήθηκε ως καταφύγιο από τους πειρατές.
– Βάνι
Αργούν μεταλλείο εκμετάλλευσης μαγγανίου με έντονο γεωλογικό ενδιαφέρον.
– Δεμενεγάκι
Προϊστορικά ορυχεία οψιδιανού.
– Θειωρυχεία
Εγκαταλειμμένες στοές εξόρυξης και εργοστάσιο κατεργασίας θείου.