Συνέντευξη Τύπου με αφορμή τις εκδηλώσεις μνήμης για τα θύματα του Ολοκαυτώματος της Θεσσαλονίκης, υπό τον τίτλο «Ποτέ Ξανά. 75 χρόνια από την αναχώρηση του πρώτου συρμού για το στρατόπεδο Άουσβιτς – Μπίρκεναου», πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 8 Μαρτίου, στο Δημαρχείο.
Τις εκδηλώσεις που θα πραγματοποιηθούν από τις 14 έως τις 18 Μαρτίου 2018, συνδιοργανώνουν ο Δήμος Θεσσαλονίκης, η Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο (ΑΠΘ), το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας (ΠαΜακ) και το Αλεξάνδρειο Τεχνολογικό Ίδρυμα Θεσσαλονίκης (ΑΤΕΙ-Θ)
Ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Γιάννης Μπουτάρης, στην τοποθέτησή του, αναφέρθηκε στην ιδέα του καθηγητή Εβραϊκής Ιστορίας και συγγραφέα Ιακώβ Σιμπή, που πρώτος είχε προτείνει τη διοργάνωση της Πορείας Μνήμης, αλλά και στη συμβολή, για την καθιέρωσή της, της αναπληρώτριας καθηγήτριας της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ και συμβούλου της 1ης Δημοτικής Κοινότητας, Ελένης Χοντολίδου. Η ιδέα αυτή αγκαλιάστηκε, από πλευράς Δήμου, σε εποχές που το εβραϊκό ζήτημα ήταν καλά θαμμένο από την κοινωνία της Θεσσαλονίκης σχολίασε ο Δήμαρχος και τόνισε: «Με τις εκδηλώσεις αυτές αναδεικνύουμε την εβραϊκή ταυτότητα της πόλης, η οποία είχε μια πλούσια ιστορία, ως ένα μόνιμο αστικό, εμπορικό και χρηματοοικονομικό κέντρο, ταυτότητα την οποία ενσωμάτωσε και λόγω της παρουσίας της Εβραϊκής Κοινότητας. Δεν είναι τυχαίο που στα τέλη του προηγούμενου αιώνα η Θεσσαλονίκη αποκαλούνταν “η Ιερουσαλήμ των Βαλκανίων” ή “Μητέρα του Ισραήλ” και επίσης δεν είναι τυχαίο που σήμερα υπάρχουν οι ανά τον κόσμο Εβραίοι με ρίζες από την Θεσσαλονίκη. Με το σκεπτικό ότι δεν μπορείς να χτίσεις το μέλλον σου όταν δεν γνωρίζεις το παρελθόν σου, συνεχίζουμε και φέτος τις εκδηλώσεις μνήμης την οποία πλαισιώνουν φορείς και προσωπικότητες»
Ο Δήμαρχος σημείωσε ότι ήδη έχει στηθεί μπροστά στο κτίριο του Παλιού Σιδηροδρομικού Σταθμού ένας Δείκτης Μνήμης, ενώ ανέφερε την φύτευση 50.000 ελαιόδεντρων, τον προσεχή Νοέμβριο, στον χώρο που σχεδιάζεται η δημιουργία του Μητροπολιτικού Πάρκου, τα οποία θα αφιερώνονται στην μνήμη των θυμάτων του Ολοκαυτώματος. «Η φετινή χρονιά φέρει και μια ιδιαίτερη βαρύτητα στις εκδηλώσεις, καθώς έχουμε αποτελέσματα στους σχεδιασμούς και στον προγραμματισμό για τη δημιουργία του Μουσείου Ολοκαυτώματος, μόλις ξεπεραστούν και οι γραφειοκρατικές δυσκολίες», τόνισε ο Δήμαρχος.
O Αντιπρύτανης Οικονομικών του ΑΠΘ, Νικόλαος Βαρσακέλης, εστίασε στην ιστορική σύνδεση του ΑΠΘ με την Εβραϊκή Κοινότητα της Θεσσαλονίκης, καθώς, όπως ανέφερε, εκατοντάδες φοιτητές σπούδαζαν στο Πανεπιστήμιο προπολεμικά ενώ 80 είναι οι μέχρις στιγμής καταγεγραμμένοι που άφησαν την τελευταία τους πνοή στα στρατόπεδα συγκέντρωσης στην περίοδο 1943-1944. «Το ΑΠΘ αναγνωρίζοντας την σχέση του με την Εβραϊκή Κοινότητα προχώρησε στην Ίδρυση έδρας Εβραϊκών Σπουδών με καθηγητή τον κ. Αντωνίου και στη δημιουργία Εβραϊκού Μνημείου στους χώρους του ως ελάχιστου φόρου τιμής προς την κοινότητα και τα θύματά της, καθώς το κτίριο του ΑΠΘ είναι χτισμένο πάνω στο παλιό εβραϊκό νεκροταφείο», υπενθύμισε ο Αντιπρύτανης. Ο ίδιος σχολιάζοντας την άνοδο ακροδεξιών παρατάξεων σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες σημείωσε ότι το τέρας του αντισημιτισμού εμφανίζεται και πάλι και οι κοινωνίες πρέπει να επαγρυπνούν. Τέλος, έκανε λόγο για την σημαντική πρωτοβουλία του Δήμου Θεσσαλονίκης που εξαρχής αγκάλιασε το Πανεπιστήμιο και για το σκοπό αυτό συμμετέχει στις φετινές εκδηλώσεις.
Από πλευράς του, ο Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης, Λάζαρος Σεφιχά, αναφερόμενος στις εκδηλώσεις μνήμης της πόλης επισήμανε ότι η ανταπόκριση από τον κόσμο δείχνει ξεκάθαρα πως η πόλη επιθυμεί να γνωρίσει περισσότερο το παρελθόν της τόνισε: «Οι εκδηλώσεις και η πορεία που καθιερώθηκε εδώ και πέντε χρόνια με πρωτοβουλία του Δημάρχου Θεσσαλονίκης, Γιάννη Μπουτάρη, έρχεται να τονίσει ακόμη περισσότερο την ανάγκη επιμονής σε τέτοιες δράσεις. Δεν είναι μόνο υποχρέωση προς τους ανθρώπους που χάθηκαν, ως αποτέλεσμα της επικράτησης της μισαλλοδοξίας, είναι μια πράξη σεβασμού στη μνήμη τους, προς την ίδια την πόλη και την ιστορία της. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι εκτός από εκείνους που αδιαφόρησαν υπήρξαν εκείνοι που συνειδητά συνεργάστηκαν και επωφελήθηκαν από τον διωγμό των Εβραίων συμπολιτών τους. Επιμένουμε λοιπόν στο θέμα της μνήμης και τα όσα διδασκόμαστε από το παρελθόν, για να έχουμε την ελπίδα, τα φωτεινά παραδείγματα να είναι η πλειοψηφία και να μην επιτρέψουν ξανά ένα νέο Ολοκαύτωμα»
Στη συνέχεια ο καθηγητής του τμήματος Βαλκανικών Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Νίκος Μαραντζίδης, ανέφερε: «Είναι προφανές ότι οι εκδηλώσεις μνήμης του Ολοκαυτώματος και η πορεία μνήμης επιχειρούν να υπενθυμίσουν σε αυτήν την πόλη και σε αυτή την χώρα την ανάγκη της μνήμης της κτηνωδίας του Ολοκαυτώματος, ως ένα βαθύ τραύμα που καθόρισε το παρελθόν και το μέλλον της Ευρώπης, αλλά επιπλέον να διαπαιδαγωγήσουν μέσα σε αξίες ανθρωπισμού και ουμανισμού, έννοιες απολύτως απαραίτητες στις μέρες μας. Στο πλαίσιο αυτών των αντιλήψεων το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας συμμετέχει στις φετινές εκδηλώσεις σε μια εποχή όπου η άνοδος της εξτρεμιστικής, αντισημιτικής ακροδεξιάς σε όλη την Ευρώπη αφήνει το αποτύπωμά της ιδιαίτερα στους νεότερους ανθρώπους, στις νεότερες γενιές»
Στο πρόγραμμα της φετινής διοργάνωσης αναφέρθηκε αναλυτικά η Σύμβουλος της 1ης Δημοτικής Κοινότητας, Ελένη Χοντολίδου, το οποίο διαμορφώνεται ως εξής:
Τετάρτη 14 Μαρτίου 2018, στις 19:00, Αίθουσα ΟΛΥΜΠΙΟΝ
Προβολή ταινίας «STARS, Η ΜΠΑΛΑΝΤΑ ΕΝΟΣ ΛΑΟΥ» του ΚΟΝΡΑΝΤ ΒΟΛΦ (Βραβείο κριτικής επιτροπής Φεστιβάλ Καννών 1959)
Ακολουθεί συζήτηση με τους:
Θωμά Λιναρά, κριτικό κινηματογράφου
Βελισσάριο Κοσσυβάκη, εταιρεία διανομής New Star Cinema
Δημήτρη Γουλή, ΕΔΙΠ, Τμήμα Κινηματογράφου, Σχολή Καλών Τεχνών ΑΠΘ
Παρασκευή 16 Μαρτίου 2018, στις 19:00, Αίθουσα Τελετών ΑΠΘ
Ομιλία του Επίκουρου Καθηγητή της Επώνυμης Έδρας Εβραϊκών Σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής ΑΠΘ, Γεώργιου Αντωνίου, με θέμα: «Οι της ελληνικής παιδείας μετέχοντες. Εβραίοι φοιτητές στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, 1928 1945»
Ακολουθεί συναυλία από το Χορωδιακό Εργαστήρι του Τμήματος Μουσικών Σπουδών ΑΠΘ. Διεύθυνση: Εριφύλη Δαμιανού
Σάββατο 17 Μαρτίου 2018, στις 19:00, Αμφιθέατρο Τελετών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας
Συναυλία με τα μουσικά σχήματα του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, τη Χορωδία Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης,το φωνητικό σύνολο «εν χορώ», και το Concerto Quartet
Σολίστ: Αγγελική Καθαρίου
Διευθύνει από το πιάνο: Κωστής Παπάζογλου
Κυριακή 18 Μαρτίου 2018, Πορεία Μνήμης, στις 11:30,
Αφετηρία η Πλατεία Ελευθερίας. Κατάληξη Πορείας και Τελετή στον Παλιό Σιδηροδρομικό Σταθμό.
Στην τελετή θα συμμετέχει το σύνολο εγχόρδων «Ροτόντα», από σπουδαστές του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης σε διεύθυνση της καθηγήτριας βιολιού Ειρήνης Ντράγκνεβα. Παίζουν: Μίνα Αμανατίδου, Ζαφειρένια Γεμιστού, Αντώνης Γκεβοργκιάν, Τάσος Ζαχαράκης, Δημήτρης Κιουρτσιάδης, Βασιλική Κλεισάρη, Ηλίας Ναχμίας καιΔημήτρης Ποζίδης, βιολί, Κατερίνα Σεγκούνα-Πλιόγκου βιολοντσέλο και η Δέσποινα Κόπανου κιθάρα.
Κυριακή 18 Μαρτίου 2018, στις 20:00, Φουαγιέ του Δημαρχείου Θεσσαλονίκης- Εγκαίνια έκθεσης φωτογραφίας με έργα από το ΜουσείοAuschwitz-Birkenau, με την υποστήριξη της Πρεσβείας της Πολωνίας.