Η Περιφέρεια Αττικής στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «12 Οκτωβρίου 1944. Αθήνα Ελεύθερη», συνδιοργανώνει με το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, τον Δήμο Αθηναίων, τα Γενικά Αρχεία του Κράτους και την ΕΡΤ, αφιερωματικές προβολές σχετικών ταινιών στον κινηματογράφο «Τριανόν», από την Δευτέρα 21 Οκτωβρίου έως και την Τετάρτη 23 Οκτωβρίου 2019.
Η είσοδος για το κοινό θα είναι ελεύθερη.
Το φετινό κινηματογραφικό αφιέρωμα στην απελευθέρωση των Αθηνών από την ναζιστική κατοχή εστιάζει στην καλλιτεχνική ζωή στα χρόνια της Κατοχής και περιλαμβάνει συνολικά 9 ταινίες του ελληνικού και ευρωπαϊκού κινηματογράφου.
Αξίζει να σημειωθεί πως η «Αθήνα Ελεύθερη» είναι ένα δυναμικό και φιλόδοξο πρόγραμμα με επετειακό χαρακτήρα για την περίοδο της Κατοχής και την Απελευθέρωσης της Πρωτεύουσας από τις ναζιστικές δυνάμεις.
Επισυνάπτεται το πλήρες πρόγραμμα των προβολών ενώ επισημαίνεται ότι σε όλες τις προβολές της Δευτέρας 21 Οκτωβρίου θα παραστούν οι σκηνοθέτες και θα ακολουθήσει συζήτηση με το κοινό.
Πρόγραμμα προβολών
Η ΚΑΤΟΧΗ ΣΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ
Δευτέρα 21 Οκτωβρίου*
18:30 Τα ρόδα, τα τριαντάφυλλα (Το μπλόκο της Καλαμαριάς), Σκην. Μιχαήλ Αγραφιώτης
19:40 Από τον τρόμο στην αντίσταση (Ναζιστικό στρατόπεδο Π. Μελά, Θεσσαλονίκη 1941-1944), Σκην. Γιώργος Κεραμιδιώτης
21:30 Ο αντιφασιστικός αγώνας στη Μέση Ανατολή, Σκην. Λεωνίδας Βαρδαρός
*Όλες οι προβολές της Δευτέρας θα γίνουν παρουσία των σκηνοθετών και θα ακολουθήσει Q&A.
ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟ
Τρίτη 22 Οκτωβρίου
18:00 Η μάχη των σιδηροδρόμων, Σκην. Ρενέ Κλεμάν, Γαλλία, 1946
19:45 Τα παιδικά χρόνια του Ιβάν, Σκην. Αντρέι Ταρκόφσκι, ΕΣΣΔ, 1962
21:30 Μέρες Θυμού, Σκην. Όλε Κρίστιαν Μάντσεν, Δανία, 2008
Τετάρτη 23 Οκτωβρίου
18:00 1945, Σκην. Φέρεντς Τόροκ, Ουγγαρία, 2017
19:40 Επώνυμο: Λακόμπ, Όνομα: Λισιέν, Σκην. Λουί Μαλ, Γαλλία, 1974
22:10 Ειδικό δικαστήριο, Σκην. Κώστας Γαβράς, Γαλλία, 1975
***
Λίγα λόγια για τις ταινίες
Η μάχη των σιδηροδρόμων/La Bataille du Rail, Σκην. Rene Clement, Γαλλία, 1946, 87’, A/M
Γυρισμένο με ερασιτέχνες ηθοποιούς και πραγματικά πρόσωπα (της Αντίστασης και εργαζόμενους στους σιδηροδρόμους), το ντεμπούτο του Ρενέ Κλεμάν στηρίζεται σε εξομολογήσεις αντιστασιακών, οι οποίοι και χρηματοδότησαν την ταινία ως απάντηση στις κατηγορίες ότι οι Γάλλοι παραδόθηκαν αμαχητί και συνεργάστηκαν με τους Ναζί. Η ταινία τιμήθηκε στις Κάνες με το Βραβείο της Διεθνούς Επιτροπής και της σκηνοθεσίας.
Τα παιδικά χρόνια του Ιβάν/Ivanovo Detstvo, Σκην. Αndrei Tarkovsky, ΕΣΣΔ, 1962, 95’, Α/Μ
Ο δωδεκάχρονος Ιβάν συμμετέχει σε επικίνδυνες στρατιωτικές αποστολές των αντιστασιακών εναντίον των Ναζί και πιάνει φιλίες με τρεις συμπονετικούς Σοβιετικούς αξιωματικούς. Η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του Ταρκόφσκι, βασισμένη σε ένα αντιπολεμικό διήγημα του Βλαντιμίρ Μπογκομόλοφ, έκανε μεγάλη αίσθηση στον κινηματογραφικό χώρο και επαινέθηκε από εξέχουσες διεθνείς προσωπικότητες. Βραβείο Χρυσού Λέοντα στο Φεστιβάλ της Βενετίας.
Μέρες θυμού/Flammen & Citronen, Σκην. Ole Christian Madsen, Δανία, 2008, 130’, Έγχρωμη
Κατά τη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής, δύο αχώριστοι φίλοι με τα παρατσούκλια Flame και Citron αμφισβητούν και αμφισβητούνται από τα υπόλοιπα μέλη της αντιστασιακής οργάνωσης στην οποία ανήκουν, ενώ προσπαθούν να ξεκαθαρίσουν πού ξεκινά η αλήθεια και πού τελειώνει το ψέμα. Η ταινία βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα και λεπτομερείς μαρτυρίες συναγωνιστών τους.
Ειδικό Δικαστήριο/Section Spéciale, Σκην. Κώστας Γαβράς, Γαλλία, 1975, 118’, Έγχρωμη
Ένας νεαρός Γερμανός αξιωματικός σκοτώνεται στο κατεχόμενο Παρίσι. Η υποτακτική κυβέρνηση Βισύ ξεκινάει την έρευνα για τη δολοφονία. Τέσσερις νεαροί Γάλλοι ιδεαλιστές συλλαμβάνονται, βασανίζονται και καταδικάζονται εις θάνατο. Είναι φανερό πως δεν έχει σημασία αν είναι αθώοι ή ένοχοι. Η ταινία βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα. Βραβείο σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ Κανών και υποψηφιότητα για Χρυσή Σφαίρα καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας.
Επώνυμο: Λακόμπ, Όνομα: Λισιέν/Lacombe Lucien, Σκην. Louis Malle, Γαλλία, Ιταλία, Δυτική Γερμανία, 1974, 139′, Έγχρωμο
Το καλοκαίρι του 1944 βρίσκει τον 18χρονο Λισιέν σε μια μικρή πόλη στα νοτιοδυτικά της Γαλλίας να δουλεύει για τη γερμανική αστυνομία. Ο πατέρας του είναι φυλακισμένος στη Γερμανία, ενώ η μητέρα του βγαίνει με τον εργοδότη της. Τότε, ο Λισιέν γνωρίζει τη Φρανς Χορν, την κόρη ενός πλούσιου Εβραίου. Πρόκειται για μία από τις πρώτες ταινίες που ασχολήθηκαν ανοιχτά με τη συνεργασία μερίδας Γάλλων πολιτών με τους Γερμανούς κατακτητές, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις, που οδήγησαν τον Λουί Μαλ να μεταναστεύσει στην Αμερική. Την υπέροχη μουσική επένδυση της ταινίας υπογράφει ο Τζάνγκο Ράινχαρντ.
1945, Σκην. Ferenc Török, Ουγγαρία, 2017, 91’, Α/Μ
Λίγο μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου, δύο Εβραίοι επιστρέφουν στο χωριό τους μαζί με τα λιγοστά τους υπάρχοντα. Η άφιξή τους φέρνει αναστάτωση στους κατοίκους, οι οποίοι ετοιμάζονται να αντιμετωπίσουν πρόσωπα από το παρελθόν, αλλά και τις συνέπειες για τα όσα έπραξαν εις βάρος τους κατά τη διάρκεια του πολέμου. Ο Ούγγρος σκηνοθέτης Φέρεντς Τόροκ παραδίδει ένα μέγιστο καλλιτεχνικό επίτευγμα, με συνεργάτες τον νοβελίστα Γκάμπορ Τ. Ζάντο στο σενάριο, τον βετεράνο διευθυντή φωτογραφίας Έλεμερ Ραγκάλι και τον αρχιτέκτονα Λάζλο Ράτζικ στη σκηνογραφία.
Τα ρόδα, τα τριαντάφυλλα (Το μπλόκο της Καλαμαριάς), Σκην. Μιχάλης Αγραφιώτης, Ελλάδα, 2019, 50’, Έγχρωμη, Α/Μ
Στις 13 Αυγούστου 1944, Έλληνες συνεργάτες των Ναζί εισέβαλαν στην Καλαμαριά έχοντας μια λίστα προγραφών με υποψήφια θύματα. Μέχρι το μεσημέρι είχαν δολοφονήσει 11 άτομα. Τότε, ο δήμαρχος οργάνωσε ένα γλέντι προς τιμήν τους. Οι εισβολείς μέθυσαν και αποχώρησαν τραγουδώντας «Τα ρόδα, τα τριαντάφυλλα», χωρίς να φτάσουν στο τέλος της λίστας.
Από τον τρόμο στην αντίσταση – Ναζιστικό Στρατόπεδο Παύλου Μελά Θεσσαλονίκη 1941-1944, Σκην. Γιώργος Κεραμιδιώτης, Ελλάδα, 2018, 87’, Έγχρωμη, Α/Μ
Η ταινία αφηγείται γεγονότα που συμβαίνουν στο ναζιστικό στρατόπεδο Παύλου Μελά στη Θεσσαλονίκη, στην ευρύτερη περιοχή της πόλης και της Βόρειας Ελλάδας, καθώς και στη ναζιστική Γερμανία την περίοδο 1941-1944. Όπως σε κάθε πολεμική ταινία, όπου έχουμε στρατό κατοχής, εκτελέσεις, μάχες και πράξεις αντίστασης, έτσι κι εδώ έχουμε φυλακισμένους, αντιστασιακούς, συνεργάτες του εχθρού, αλλά και ιστορίες αγάπης.
Ο Αντιφασιστικός αγώνας στη Μέση Ανατολή, Σκην. Λεωνίδας Βαρδαρός, Ελλάδα, 2018, 72’, Έγχρωμη, Α/Μ
1941. Όπως και σήμερα, ο πόλεμος και η πείνα προκαλούν πελώρια κύματα προσφυγιάς. Μόνο που η διαδρομή είναι αντίστροφη: από την κατεχόμενη Ελλάδα, όσοι δεν πνίγονται, κατευθύνονται προς τα τουρκικά παράλια, κι από κει για Κύπρο, Αίγυπτο, Συρία. Οι γυναίκες με τα μικρά και τους γέρους στους καταυλισμούς και οι άντρες «στολή και δρόμο για την Παλαιστίνη», στις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις της Μέσης Ανατολής. Οι παρεμβάσεις των Άγγλων σηματοδοτούν την αρχή του Εμφυλίου.
