Στ. Αρναουτάκης: Πυξίδα μας και μοχλός ανάπτυξης ο Πολιτισμός.
Ανάδειξη μνημείων και ενοποίηση των αρχαιολογικών χωρών της Μεσαράς από την Περιφέρεια.
Στην χρηματοδότηση των ιστορικών μνημείων της Μεσαράς, αλλά και στην ενοποίηση των αρχαιολογικών χώρων της ευρύτερης περιοχής αναφέρθηκε ο Περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης εγκαινιάζοντας την περιοδική έκθεση «Τα νησιά των ανέμων. Ο ναυτικός πολιτισμός του Προϊστορικού Αιγαίου» στο νεόδμητο Αρχαιολογικό Μουσείο Μεσαράς, στον οδικό κόμβο Αμπελούζου. «Πυξίδα μας αλλά και μοχλός ανάπτυξης, αποτελεί ο Πολιτισμός», είπε ο κ. Αρναουτάκης αναφερόμενος στο σημαντικό ιστορικό και πολιτισμικό απόθεμα της Μεσαράς, ενώ ανακοίνωσε την χρηματοδότηση 2,7 εκ. ευρώ για τη ολοκλήρωση, εξοπλισμό, ψηφιακές εφαρμογές της μόνιμης έκθεση του Μουσείου Μεσαράς, την χρηματοδότηση 240.000 € για την ολοκλήρωση της ανασκαφής και αναστήλωσης του Αρχαίου θεάτρου Γόρτυνας, προσθέτοντας επίσης, ότι, η Περιφέρεια Κρήτης αναλαμβάνει την χρηματοδότηση και υλοποίηση του έργου ενοποίησης των Αρχαιολογικών χώρων της Μεσαράς. Πρόκειται, όπως τόνισε ο Περιφερειάρχης «για ένα σημαντικό αναπτυξιακό έργο που θα φέρει σημαντικά οφέλη στην ευρύτερη περιοχή της Μεσαράς.»
Εκπρόσωποι της Εκκλησίας, Αρχές, φορείς και πλήθος κόσμου κατέκλυσαν τον χώρο του νέου Μουσείου για να θαυμάσουν τα εντυπωσιακά εκθέματα της Περιοδικής έκθεσης που θα διαρκέσει μέχρι 31 Αυγούστου με οργανωτές την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηρακλείου και το Ινστιτούτο Κλασικής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης σε συνεργασία με την Περιφέρεια Κρήτης. Θερμό καλωσόρισμα, μιλώντας παράλληλα για την σημαντικότητα της έκθεσης έγινε από την Δ/ντρια της εφορείας Αρχαιοτήτων Ηρακλείου Βασιλική Συθιακάκη, τον Περιφερειάρχη Κρήτης Σταύρο Αρναουτάκη και τον καθηγητή του Πανεπιστημίου Χαϊδελβέργης Δρ. Διαμαντή Παναγιωτόπουλο, ο οποίος επίσης ξενάγησε στην έκθεση τους εκπροσώπους των Αρχών και όλους τους επισκέπτες.
Η περιοδική έκθεση, όπως ανέφεραν οι ομιλητές «στοχεύει να ανασυνθέσει με όσο το δυνατόν γλαφυρότερο τρόπο μια συνολική εικόνα της ναυτικής παράδοσης στο Προϊστορικό Αιγαίο, με ψηφιακές και σχεδιαστικές αναπαραστάσεις, αλλά και τρισδιάστατα ομοιώματα πλοίων, λιμανιών και λιμενικών εγκαταστάσεων. Τα αρχαιολογικά δεδομένα παρουσιάζονται μέσω μεγάλων πόστερ με πλούσια εικονογράφηση και συνοδευτικά επεξηγηματικά κείμενα, αλλά και μέσω ομοιωμάτων αρχαίων αντικειμένων. Αυτό το πληροφοριακό υλικό συνδυάζεται με επιλεγμένα αρχαιολογικά ευρήματα από την περιοχή της Μεσαράς που σχετίζονται με τις ναυτικές δραστηριότητες του μινωικού πολιτισμού. Ο πρωτοποριακός χαρακτήρας της έκθεσης οφείλεται κυρίως στην προσπάθεια μιας πρακτικής προσέγγισης της ιστορίας της αιγαιακής ναυσιπλοΐας, η οποία επέτρεψε για πρώτη φορά μια σειρά από πειστικές υποθέσεις πάνω σε ποικίλα αναπάντητα ερωτήματα σχετικά με τις τεχνικές ναυπήγησης, το μέγεθος, το σχήμα και την πλοήγηση των πλοίων, αλλά και την μορφή και λειτουργία λιμενικών εγκαταστάσεων της Εποχής του Χαλκού. Βασικός στόχος της έκθεσης είναι να υπερβεί το στενό πλαίσιο μιας καθαρά αρχαιολογικής παρουσίασης του θέματος, επιδιώκοντας έτσι μια ανασύνθεση της πρώιμης ναυσιπλοΐας στο Αιγαίο, η οποία θα είναι εύληπτη από το ευρύ κοινό και ιδιαίτερα από μαθητές».
Η έκθεση όπως έγινε γνωστό θα συνοδευτεί μέχρι τον Αύγουστο από μία σειρά διαλέξεων και άλλων δράσεων πολιτισμού.
Πολυσήμαντη έκθεση-γέφυρα με το παρελθόν. Χαιρετισμός Περιφερειάρχη
Ειδικότερα, στον χαιρετισμό του για την σημαντικότητα της έκθεσης ο Περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης ανέφερε:
«Τα εγκαίνια μας περιοδικής έκθεσης αποτελούν μια μοναδική ευκαιρία, καθώς χτίζουν γέφυρες με το παρελθόν. Ιδιαίτερα, όταν η έκθεση αυτή φιλοξενείται σε ένα νέο μουσείο της Κρήτης, το Αρχαιολογικό Μουσείο της Μεσαράς, τότε αυτή αποκτά μεγάλη αξία, ανάλογη του ιστορικού της φορτίου και βεβαίως ανάλογη με την καταξίωση των αρχαιολόγων από το Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης και της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηρακλείου. Με αυτό το δεδομένο η έκθεση «Τα νησιά των ανέμων» ξεδιπλώνει το κουβάρι της ιστορίας του ναυτικού πολιτισμού στο προϊστορικό Αιγαίο.
Μια διαδρομή που αν την ακολουθήσουμε προς τα πίσω, ταξιδεύουμε αντίστροφα, από το θαύμα των ελληνικών ιστιοφόρων του 19ου αιώνα και της Ελληνικής Επανάστασης, από τους βυζαντινούς ναυτικούς μέχρι την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου, αλλά και από την αθηναϊκή τριήρη, που έγραψε σελίδες δόξας στη ναυμαχία της Σαλαμίνας.
Αυτή η διαδρομή, κυρίες και κύριοι, ξεκινά στους Προϊστορικούς χρόνους
και συγκεκριμένα στην Εποχή του Χαλκού, για να συναντήσουμε την πρώτη θαλασσοκράτειρα του πλανήτη, τη μινωική Κρήτη, και τον πρώτο υψηλού επιπέδου πολιτισμό που αναπτύχθηκε επί ευρωπαϊκού εδάφους, τον μινωικό πολιτισμό.
Αυτός είναι ο πυρήνας της περιοδικής έκθεσης που εγκαινιάζεται σήμερα
ως αποτέλεσμα μιας άριστης συνεργασίας των επιστημόνων από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηρακλείου και το Ινστιτούτο Κλασικής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου της Χαιδελβέργης.
Πρόκειται για μια έκθεση που στοχεύει στην:
• Μελέτη και τεκμηρίωση της ναυτικής ιστορίας του προϊστορικού Αιγαί•
Στη διάσωση και προβολή της ναυτικής κληρονομίας της Μινωικής Κρήτης και βεβαίως
• Στην ανάδειξη του νησιού στη μακραίωνη ναυτική ιστορία της Μεσογείου ως δυναμικού παράγοντα της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας στην έρευνα για τη ναυτική ιστορία και παράδοση
Μέσα από τις ψηφιακές αναπαραστάσεις, τα τρισδιάστατα ομοιώματα πλοίων, λιμανιών και λιμενικών εγκαταστάσεων, ο επισκέπτης αντιλαμβάνεται πως η ενασχόληση με τη ναυτιλία στα χρόνια του Μίνωα δεν είναι απλώς μια συναρπαστική εμπειρία, είναι ένα διαρκές κίνητρο στην επιστημονική έρευνα των αρχαιολόγων.
Αλλά και πέρα από τα όρια της Κλασικής Αρχαιολογίας «Τα νησιά των Ανέμων», ανοίγουν διάπλατα ένα παράθυρο γνώσης, για να αντιληφθούμε πως οι Έλληνες, διαχρονικά, αποτελούν τους θαλασσοκράτορες, διατηρώντας την ισχυρή τους θέση στο ναυτιλιακό και εμπορικό σταυροδρόμι Ηπείρων και πολιτισμών.
Κλείνοντας, και αφού συγχαρώ ιδιαίτερα όλους όσοι συμμετείχαν στην διοργάνωση, τους σπουδαίους επιστήμονες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, να τονίσω πως τα πλοία είναι η απόλυτη έκφραση ζωής μιας χώρας και μιας πόλης.
«Ανοίγεσαι στους ωκεανούς και ανοίγεται και το πνεύμα σου και η ψυχή σου στην αλήθεια. Γι αυτό λοιπόν το μεγάλο θαύμα που πραγματώνει διαχρονικά ο Ελληνισμός και σήμερα βρίσκεται στην πρώτη θέση στην παγκόσμια ναυτοσύνη, επιβεβαιώθηκε εδώ στη Μινωική Κρήτη καθώς το «κράτος της θάλασσας ήταν και παραμένει μεγάλο» παραφράζοντας τον μεγάλο ιστορικό.