Χαιρετισμός – Εισήγηση Τατιάνας Καλογιάννη – Σταύρου,
Αντιπεριφερειάρχη Π.Ε. Ιωαννίνων και Αναπτυξιακού Προγραμματισμού, Περιβάλλοντος & Υποδομών, στην εκδήλωση του Επιμελητηρίου Άρτας (10 Maρτίου 2016) με θέμα:
«Νέο Αναπτυξιακό Πλαίσιο, ΕΣΠΑ 2014-2020»
Κυρίες & Κύριοι.
Κατ’ αρχάς, ευχαριστώ τους διοργανωτές για την πρόσκληση να παραστώ στη συνάντηση αυτή και να παραθέσω τις θέσεις μας, αναφορικά με τη διαχείριση όλων των χρηματοδοτικών μέσων την επερχόμενη περίοδο μέχρι το 2020.
Οι προηγούμενες γενιές μας παρέδωσαν μία χώρα με προοπτικές, μία χώρα με πλούσιο ενεργητικό έχουμε σύγχρονες και ποικίλες υποδομές, δίκτυα ανεπτυγμένα και υπό κατασκευή και παράλληλα, κληρονομήσαμε ένα πλούσιο πολιτιστικό και περιβαλλοντικό απόθεμα που καλούμαστε να το υπερασπιστούμε και να το αναδείξουμε. Ακόμη έχουν επενδυθεί κεφάλαια για τη δημιουργία ενός κατηρτισμένου επιστημονικού δυναμικού, που είναι ικανό να δραστηριοποιηθεί παραγωγικά και έντονα σε οποιαδήποτε ζήτηση.
Η αρνητική συγκυρία και οι τρέχουσες συνθήκες που καθιστούν δύσκολο τον συντονισμό για την αξιοποίηση των ανωτέρω, επίσης είναι γνωστά σε όλους.
Όμως είναι αναγκαίο να κοιτάξουμε το μέλλον και να συνεργαστούμε, γιατί οφείλουμε να ανταποκριθούμε στην ελπίδα που έχουν εναποθέσει σε μας οι γενιές που έρχονται.
Γενικά ο ρόλος μας, συνοψίζεται στο να προετοιμαζόμαστε να διαχειριστούμε την Ελλάδα στην μετα – επιδoτήσεων εποχή.
Κανείς πλέον δεν θα χρηματοδοτεί οποιονδήποτε και οτιδήποτε, αν για το σκοπούμενο έργο ή ενέργεια, δεν είναι τεχνικοοικονομικά κατοχυρωμένες οι προσδοκώμενες αξίες και προσδιορίσιμος ο χρόνος της κτήσης τους.
Μπορούμε να υπάρξουμε σ΄αυτό το ανταγωνιστικό περιβάλλον?
Έχουμε τη δύναμη και το σθένος να απελευθερώσουμε τη δυναμική που βρίσκεται εγκλωβισμένη στο συμπιεσμένο ελατήριο, με το οποίο προσομοιάζεται η εθνική μας οικονομία?
Η Περιφερειακή Αρχή της Ηπείρου απαντά καταφατικά.
Πριν από πέντε χρόνια, οι τοπικές κοινωνίες μας ανέθεσαν το σχεδιασμό, την οργάνωση, και τη μεθοδική και αξιόπιστη επίλυση των προβλημάτων και των αναγκών τους σε μία συγκυρία ασυνήθιστων δυσκολιών.
Ανταποκριθήκαμε.
Οργανώσαμε τις υπηρεσίες μας στο νέο τους ρόλο, σχεδιάσαμε σε μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα, βασισμένοι σε μία «από κάτω προς τα πάνω» (bottom-up) ανάλυση των αναγκών με ρεαλισμό και ευθυκρισία, προσαρμοστήκαμε στα διατιθέμενα χρηματοδοτικά μέσα, αναζητήσαμε νέες πηγές χρηματοδότησης με στέρεα και βάσιμα επιχειρήματα, καταστρώσαμε στο σωστό χρόνο τον αναγκαίο σχεδιασμό αδειοδοτήσεων και χωροθετήσεων των κρίσιμων έργων και θέσαμε την εξυπηρέτηση των αναγκών του πολίτη, με οποιαδήποτε ιδιότητα και αν συμμετέχει στο παραγωγικό και κοινωνικό γίγνεσθαι, σε απόλυτη προτεραιότητα.
Συνοπτικά η δραστηριότητά μας, ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ, αφορά έργα συνολικού Π/Υ 840 εκατ. € περίπου, που επιμερίζονται στα παρακάτω:
• Έργα που ολοκληρώθηκαν εντός της περιόδου 2011-2015: 328 εκατ. € περίπου
• Έργα που σχεδιάστηκαν, μελετήθηκαν και αδειοδοτήθηκαν εντός της περιόδου 2011-2015, έχουν δεσμευμένες πιστώσεις και είναι σε φάση δημοπράτησης ή προσυμβατικό έλεγχο: 372 εκατ.€ περίπου και
• Έργα σε στάδιο αναμονής οριστικοποίησης μελετών ή / και αναμονής εξεύρεσης χρηματοδοτικού μέσου: 140 εκατ.€ περίπου.
Ο Στρατηγικός Σχεδιασμός της Περιφέρειας Ηπείρου για τα έτη 2015-2020 διέπεται από τις αρχές της πολιτικής κατεύθυνσης που ορίζεται από το μήνυμα:
«Αξιοβίωτη, αυτοτροφοδοτούμενη & εξωστρεφής ανάπτυξη, εστιασμένη στις παραγωγικές δραστηριότητες που αποτελούν συγκριτικά πλεονεκτήματα και ενισχύουν την τοπική ταυτότητα, με σεβασμό στο περιβάλλον, την ιστορία και τον πολίτη της Ηπείρου».
Ο Στρατηγικός σχεδιασμός μας είναι απόλυτα συμβατός με τις αρχές της Στρατηγικής «Έξυπνης Εξειδίκευσης» (smart specialization), όπως αυτές υιοθετήθηκαν από τις εποπτεύουσες υπηρεσίες και όργανα της Ε.Ε.
Η έξυπνη εξειδίκευση είναι μία στρατηγική προσέγγιση για να δοθεί προτεραιότητα για δημόσιες επενδύσεις στην έρευνα και καινοτομία για την οικονομική μεταμόρφωση των περιφερειών, ώστε να δημιουργηθούν ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα και να αντιμετωπιστούν οι ευκαιρίες της αγοράς στις νέες αλυσίδες αξίας.
Ο σχεδιασμός για την «Έξυπνη Εξειδίκευση» στην Περιφέρειά μας ανέρχεται στα 111 εκατ.€ περίπου και στηρίζεται σε τέσσερεις πυλώνες- πόλους σχεδιασμού:
1) τον Πρωτογενή τομέα και τον Αγροδιατροφικό τομέα, με Π/Υ 29,4 εκατ. € περίπου,
2) την Βιομηχανία της εμπειρίας για τον τουρισμό & πολιτισμό (Δημιουργική βιομηχανία), με Π/Υ 28,1 εκατ. € περίπου
3) την Νέα Επιχειρηματικότητα σε συνεργασία με τους ερευνητικούς & ακαδημαϊκούς φορείς της περιοχής (ΑΕΙ – ΤΕΙ – κλπ), με Π/Υ 13,4 εκατ. € περίπου και
4) την Υγεία (ιατρικός τουρισμός) & την Ευεξία (ιαματικός τουρισμός), με Π/Υ 40,1 εκατ. € περίπου.
Ο Επιχειρησιακός σχεδιασμός, για την υλοποίηση του Στρατηγικού μας Σχεδιασμού, προϋποθέτει τη χρηματοδότηση από διάφορα χρηματοδοτικά μέσα, όπως:
1. το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων
2. το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ηπείρου συνολικού Π/Υ 325 εκατ.€ περίπου για την περίοδο 2014 – 2020 (το οποίο αναλύεται σε 5 άξονες, ως ακολούθως:)
2.1. ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΜΕ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΤΠΕ (ΕΤΠΑ): 43 εκατ€
2.2. ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ (ΕΤΠΑ): 131 εκατ.€
2.3. ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ (ΕΤΠΑ): 74 εκατ.€
2.4. ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ, ΥΓΕΙΑΣ, ΠΡΟΝΟΙΑΣ (ΕΤΠΑ): 29 εκατ.€
2.5. ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΝΤΑΞΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΔΙΑΚΡΙΣΕΩΝ (ΕΚΤ): 42 εκατ.€
2.6. ΤΕΧΝΙΚΗ ΒΟΗΘΕΙΑ (ΕΚΤ): (0,8)
2.7. ΤΕΧΝΙΚΗ ΒΟΗΘΕΙΑ (ΕΤΠΑ): (5,2)
3. Τομεακά Προγράμματα στα πλαίσια της προγραμματικής περιόδου 2014 – 2020.
3.1. από το ΥΜΕΠΕΡΑΑ – Περιβάλλον 87,6 εκατ.€
3.2. από το Πρόγραμμα Αγροτική Ανάπτυξης 125 εκατ. € περίπου
4. Προγράμματα Ευρωπαϊκής Εδαφικής Συνεργασίας.
4.1. είτε Διμερή διασυνοριακά προγράμματα (INTERREG Ελλάδα-Ιταλία, Ελλάδα-Αλβανία), όπου περιλαμβάνονται έργα ενίσχυσης μικρομεσαίων επιχειρήσεων, έργα διατήρησης πολιτιστικής κληρονομιάς, και έργα ενεργειακής αναβάθμισης δημόσιων εγκαταστάσεων).
4.2. είτε Πολυμερή διασυνοριακά προγράμματα (Adrion, Balkan Mediterranean, South East Europe, MED), όπου και περιλαμβάνονται έργα διαφύλαξης φυσικών πόρων και έργα κοινής στρατηγικής σε εξειδικευμένους τομείς (όπως τουριστικός τομέας, θαλάσσιων μεταφορών, αλιείας, ιχθυοκαλλιεργειών κ.α.), στις αντίστοιχες γεωγραφικές ενότητες.
5. Χρηματοδοτήσεις από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ – EIB) και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) για
(α): την αντικατάσταση των υπαρχόντων ενεργοβόρων μεταφορικών μέσων εντός της λίμνης Παμβώτιδας (καραβάκια) με ηλεκτρικά, καθώς και για την επέκταση του δικτύου πλεύσης τους (στάσεις: Πέραμα, Μώλος, Νησάκι και Λιμνοπούλα),
(β) την επισκευή του δικτύου Δημόσιου Φωτισμού (επαρχιακό και δημοτικό δίκτυο) και την αντικατάσταση των λαμπτήρων με νέους χαμηλής κατανάλωσης τεχνολογίας LED καθώς και σύστημα παρακολούθησης και τηλεδιαχείρισης της λειτουργίας του φωτισμού για εξοικονόμηση ενέργειας.
6. Διευκόλυνση «Συνδέοντας την Ευρώπη» {Connecting Europe Facility (CEF)} υποβάλλαμε σε συνεργασία με τον ΟΛΗΓ και το ΒΙΟΠΑΘΕ προσφάτως πρόταση ένταξης του Εμπορευματικού Κέντρου Ηγουμενίτσας
7. Επενδυτικό πλάνο Juncker, (Χρηματοδοτήσεις έργων στα πλαίσια ενός νέου Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ), σε συνεργασία με την ΕΤΕπ) στοχεύουμε να ενταχθούν έργα:
7.1. πρόσβασης της περιφέρειας στο φυσικό αέριο (Εναρμόνιση (μέχρι το 2020) με της Ευρωπαϊκή Οδηγία για δημιουργία σταθμών τροφοδοσίας καυσίμου CNG ανά 150χλμ)
7.2. η Εγκατάσταση Ηλεκτρικού Τραμ σαν βιώσιμο μέσο μεταφοράς στην Γραμμή Μώλος – Νοσοκομείο και πρόβλεψη επέκτασης μέχρι Αεροδρόμιο και
7.3. ΛΙΜΕΝΙΚΑ έργα & ΜΑΡΙΝΕΣ
8. Χρηματοδοτικός Μηχανισμός «Ευρωπαϊκός Οικονομικός Χώρος» με τομέα προτεραιότητας την «Προστασία & Διαχείριση Περιβάλλοντος» (στοχεύουμε να ενταχθούν έργα ολοκληρωμένων παρεμβάσεων για μηδενικές εκπομπές CO2, όπως το ενεργειακό χωριό Αθαμάνιο Άρτας κ.α.)
9. ΣΔΙΤ (πέραν της, ήδη, υπό συμβασιοποίηση εγκατάστασης επεξεργασίας αστικών στερεών αποβλήτων, στοχεύουμε να ενταχθούν έργα αναβάθμισης των υπό λειτουργία εγκαταστάσεων διαχείρισης αποβλήτων, όπως επέκτασεις ΧΥΤΑ και αξιοποίηση βιοαερίου αυτών).
Κυρίες και Κύριοι,
το καίριο πολιτικό διακύβευμα -κατά την άποψη μας- στη δεδομένη, μάλιστα, οικονομική κατάσταση είναι να γίνει η Περιφέρειά μας ελκυστική στην προσέλκυση Ιδιωτικών Κεφαλαίων.
Η επένδυση των Ιδιωτικών Κεφαλαίων, για την παραγωγή οικονομικών αξιών και κοινωνικών αγαθών, θα διασφαλίζεται τόσο από το ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της περιοχής, όσο και από τις βέλτιστες πρακτικές άσκησης πολιτικής, για τις οποίες, η παρούσα Περιφερειακή Αρχή, υπό το πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της και στην κλίμακα των δραστηριοτήτων που έχει καθοριστικό ρόλο, έχει δώσει –μέχρι σήμερα- πετυχημένα τις εξετάσεις της, διακρινόμενη αποδεδειγμένα και για την πολιτική πιστότητα και για την επιχειρησιακή & παραγωγική δυναμικότητα της.
Έτσι πετύχαμε το απαραίτητο «ΦΙΛΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ» για τις ιδιωτικές επενδύσεις.
Βεβαίως, για την επαναφορά στην κανονικότητα που είναι άμεσα συνδεδεμένη με τις ιδιωτικές επενδύσεις, απαιτείται να κατοχυρωθούν:
• το σταθερό και ελκυστικό φορολογικό καθεστώς,
• η συμπίεση του ενεργειακού κόστους λειτουργίας της επιχείρησης,
• η ελαχιστοποίηση του χρόνου δανειοδότησης και
• η ύπαρξη πλήρως οργανωμένων Βιομηχανικών Ζωνών.
με ευθύνη της κεντρικής κυβέρνησης.
Οι συνεργασίες μας στηρίζονται σε συνεχή επικοινωνία με τους συμβαλλόμενους μαζί μας υπό το πρίσμα αλληλεγγύης, σεβασμού και ειλικρίνειας.
Εμείς επιζητούμε να συνεργαζόμαστε και με την Κεντρική Κυβέρνηση, αλλά αυτό δεν είναι πάντα εφικτό.
Οι αλλαγές των διοικήσεων του Κράτους ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ να ακυρώνουν αγώνες και προσπάθειες των αιρετών αυτοδιοικητικών αρχών, που και στα πλαίσια των νόμων λειτουργούν και το δίκαιο των τοπικών κοινωνιών αντιλαμβάνονται στο σωστό χρόνο και αντιδρούν προς την εξυπηρέτηση των αναγκών τους, ευχερέστερα.
Οι αυτοδιοικήσεις δεν ανταγωνίζονται,
ούτε επιδιώκουν την αντικατάσταση της Κεντρικής διοίκησης.
Ολοκληρώνουν τη χρηστή διοίκηση προς συμφέρον του Πολίτη και της Κοινωνίας.
Η Περιφερειακή Αρχή, ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ, θα είναι αρωγός και συμπαραστάτης κάθε επιχειρηματία.
Οι σοβαρές προσπάθειες θα ωφελήσουν τον τόπο μας, θα αναδείξουν την κρυμμένη του αξία και μεσομακροπρόθεσμα θα συντελέσουν στην στήριξη των συμφερόντων της ταλαιπωρημένης μεν, αλλά περήφανης και με δυνατότητες Πατρίδας μας.